Het voorstel van de Groenen in het Europees Parlement om naar aanleiding van Luxleaks een parlementaire enquête naar belastingontwijking in te stellen, heeft al bijna de benodigde steun om ter stemming te komen bij het voorzittersoverleg van Europese fracties. De leiders van de Europese fracties van CDA, PvdA en VVD/D66 bespraken woensdag een veel zwakker alternatief: een vrijblijvende resolutie in de commissie Economische Zaken, maar kwamen nog niet tot een definitief besluit. Europarlementariër Bas Eickhout heeft daarom goede hoop dat de enquêtecommissie alsnog ingesteld kan worden.

Eickhout: “Ik vind het van groot belang om de praktijken van belastingontwijking van multinationals via landen als Luxemburg en Nederland tot op de bodem uit te zoeken. Daarvoor is een enquête een veel beter middel dan het opstellen van een resolutie. Ik wil dat we ministers en ambtenaren kunnen oproepen voor hoorzittingen.”

Een parlementaire enquête is het zwaarste middel dat het Europarlement heeft om nieuwe feiten op tafel te krijgen. Op die wijze kan onderzocht worden of Europese wet- en regelgeving is overtreden door lidstaten en of de Europese Commissie zich aan de verdragen heeft gehouden. Bovendien kan een dergelijke enquêtecommissie aanbevelingen doen die tot wetgevende stappen kunnen leiden. “Het belastingbeleid van landen als Luxemburg en Nederland gaat in tegen het beginsel dat we samenwerken in Europa. De landen concurreren met elkaar om multinationals het laagste belastingtarief te bieden. De gewone belastingbetaler draait daar vervolgens voor op.”

Grote fracties huiverig voor enquête

De leiders van sociaaldemocraten, christendemocraten en liberalen lijken vooralsnog een dergelijke enquête niet aan te durven en stellen daarom voor dat de commissie Economische Zaken een resolutie opstelt. (Opvallend detail: Guy Verhofstadt, de fractievoorzitter van de liberalen pleitte eerder bij Buitenhof nog wel vóór een parlementaire enquête.) Het definitieve besluit over de parlemenaire reactie is voorlopig uitgesteld. Ondertussen gaat de Groene fractie door met het verzamelen van de benodigde 188 handtekeningen van Europarlementariërs zodat de fractievoorzitters alsnog kunnen besluiten tot een enquêtecommissie.