Op zaterdag 23 april valt bij alle Nederlanders een samenvatting van de Europese Grondwet in de bus. Lézen, die samenvatting. Zelden is de Grondwet zo duidelijk uitgelegd.
De samenvatting werd geschreven door een referendumcommissie met zowel pro- als anti-Europeanen. Van vooringenomenheid kan zij niet worden beschuldigd. Toch rekent zij af met een fabeltje: dat de Grondwet een Europese superstaat zou scheppen, zoals Wilders en Marijnissen beweren. De bevoegdheden van ‘Brussel’ worden juist scherper afgebakend en beter gecontroleerd. Europees Parlement, Tweede Kamer én burgers zelf krijgen nieuwe instrumenten om Europese besluiten te beïnvloeden of te verijdelen.
Het referendum op 1 juni gaat over de Grondwet, niet over bestaande Europese afspraken, stelt de referendumcommissie. “U spreekt dus geen oordeel uit over de regels die nu al in Europa gelden. Die blijven ongewijzigd bestaan als het nieuwe verdrag er niet komt.” Een verstandige waarschuwing. Wie het referendum aangrijpt om te protesteren tegen de euro, vergooit zijn stem.
Helaas veronachtzaamt de referendumcommissie haar eigen waarschuwing, wanneer zij stelt dat de Grondwet Europese regels boven nationale regels plaatst. Europese regels hebben al veertig jaar voorrang! Dat is ook logisch: wat is de zin van Europese afspraken tegen luchtvervuiling, als elk land die afspraken naast zich neer mag leggen? Dan wordt de lucht boven Europa nooit schoon.
Voor de passage over het Europees Defensieagentschap geldt hetzelfde: dat agentschap bestaat al. Kiezers die tegen de Grondwet stemmen omdat ze niet willen dat de Europese legers samen hun inkopen doen, komen bedrogen uit. Twee rare afzwaaiers in een verder doeltreffende samenvatting.
Joost Lagendijk is europarlementariër voor GroenLinks.