De neo-conservatieve hervormingsdrift maakt dit kabinet blind voor feiten en fouten. Zo wordt er geen enkele verantwoordelijkheid genomen voor de “langste na-oorlogse laagconjunctuur”. Wel wordt een hijgerige claim gelegd op de eerste tekenen van herstel.
De Miljoenennota schetst een beeld van de zeven plagen die de Nederlandse economie troffen (ICT-zeepbel, 9-11, Enronschandalen, SARS, Irak-oorlog, Vogelpest & Olieprijs). Dit beeld geeft feiten selectief weer en camoufleert fouten nog beter. Het miskent de grote tekortkomingen van Zalms procyclische begrotingsbeleid en de maatschappelijke schade van doorgeslagen bezuinigingen. Het camoufleert ook het uitblijven van de aanpak van de hypotheekrenteaftrek, de te ruime fiscale ondersteuning van pensioensparen en laat zo onhoudbare regelingen in stand. Dit kabinet is dus medeschuldig aan economische malaise, vernietiging van banen en grotere inkomensverschillen.
Het kabinet schrijft dat de “economische omstandigheden” de koopkracht onder druk hebben gezet. Maar het is juist de hervormingsagenda van het kabinet zelf die de zwakste schouders nog eens kopje onder drukte. Nu 2006 financiële ruimte biedt, dient de topprioriteit te liggen bij koopkrachthulp aan de meest behoeftigen. Maar dit kabinet laat de Zilvervloot varen voor de bovenmodale kostwinner en de rijkere oudere. Onze conclusie is duidelijk: als hervormingsbeleid tot een tunnelvisie leidt, verdwijnt de sociale rechtvaardigheid! Met het oog op de naderende verkiezingen ziet het kabinet er kennelijk geen been in om het koopkrachtplaatje slagzij te laten maken. Want met een hart voor 2 miljoen kansarmen heeft het niets van doen.
Ook als het gaat om de tekortschietende participatie van de kansarmen legt het kabinet alle schuld bij externe factoren. Terwijl dit kabinet snoeihard sneed in de Melkertbanen en werkgeverssubsidies voor laaggeschoolde arbeid. Tel hierbij op de terechte vrees van veel ouderen, laag betaalden, chronisch zieken en kleine zelfstandigen voor de invoering van een torenhoge premie in het nieuwe zorgstelsel en het beeld is compleet: onder Balkenende II telt niet iedereen mee.
Het kabinet mag zich dan op de borst kloppen over de verdere verlaging van het structurele Emu-saldo, maar laat de milieuschuld uit de klauwen lopen. De nieuwe nota Mobiliteit is een complete farce. Het pakket voor verbetering van de luchtkwaliteit is niet veel beter. Het is zo dun als een mondkapje, want het bestrijdt symptomen, niet de kwaal. Dit type struisvogel gedrag zien we ook bij Borssele; die centrale gunt men haast het eeuwige leven. Ondertussen mag Schiphol weer haar vleugels uitslaan en kamt de NS met alsmaar groeiende Prorail problemen. Wie met een traditionele tunnelvisie kijkt naar het Bruto Nationaal Product, verspeelt voor de komende generaties het Bruto Nationaal Geluk!
GroenLinks zal in haar Tegenbegroting en doorgerekende pakket voor de luchtkwaliteit aantonen dat het veel beter kan. Door vanuit een sociale en duurzame visie arbeid goedkoop te maken en vervuilers meer te laten betalen scheppen wij veel extra banen, betaalbare zorg, beter onderwijs, meer groene voorzieningen en eerlijke inkomensverhoudingen.
Femke Halsema