Vanaf donderdag 1 juli neemt de België het halfjaarlijkse voorzitterschap van de bijeenkomsten van de Europese ministers over. GroenLinks is blij dat de Belgische regering nu al aangeeft dat ze geen nationale stokpaardjes gaat berijden, maar dat ze juist mikt op het forceren van doorbraken in belangrijke Europese dossiers die al te lang slepen. Onder meer op het gebied van financieel toezicht en de bescherming van vluchtelingen moeten de nationale regeringen aan de slag.
“De sobere taakopvatting van de Belgen past bij de demissionaire status van hun federale regering”, vindt Judith Sargentini, Europarlementariër voor GroenLinks. Net zoals in Nederland zijn er in België pas verkiezingen geweest, nadat het kabinet begin dit jaar viel. Hierdoor verkleinen de Belgen het risico dat ze andere Europese spelers, zoals de Europese Commissie en voorzitter Herman van Rompuy, in de weg lopen. “Goede kans dat België op deze manier meer bereikt dan voorganger Spanje.”
Europees toezicht op financiële markten
Eén van de Europese patstellingen die België moet zien te doorbreken is die rond het Europese toezicht op financiële markten, stelt Sargentini’s collega Bas Eickhout. Als een grensoverschrijdende bank in de problemen komt en de nationale toezichthouders komen er niet uit, dan moet een Europese toezichthouder knopen kunnen doorhakken, vindt het Europees Parlement. Maar de Europese ministers van financiën komen niet tot een akkoord doordat de Briste minister van financiën tegenstribbelt.
Eickhout: “De overige landen laten zich gijzelen door de Britse onwil om ook maar een greintje nationale zeggenschap af te staan, ook al weten ze dat dit een van de lessen van de financiële crisis is.”
Gekwalificeerde meerderheid
“Maar Londen heeft helemaal geen veto meer”, vervolgt Eickhout. De huidige Europese verdragen regelen dat er gestemd wordt volgens een gekwalificeerde meerderheid. Dat is een meerderheid van stemmen met bepaalde voorwaarden waarbij de grote landen meer stemmen hebben dan de kleinere. Deze methode zorgt voor veel meer besluitvaardigheid. De Belgische premier Yves Leterme heeft belooft deze communautaire methode te verdedigen.
Eickhout: “Ik hoop dat België de Europese minsters van financiën in beweging krijgt, zodat ze samen met het Europees Parlement tot een akkoord kunnen komen.”
Europees asielbeleid
Ook het Europese asielbeleid verkeert in een impasse, volgens Sargentini.
“Voorstellen om asielzoekers overal in de Europese Unie gelijke rechten te geven en om de opname van asielzoekers eerlijker te verdelen over de EU-landen, lopen stuk op onenigheid tussen noordelijke en zuidelijke lidstaten.”
De regeringen van de noordelijke landen, waaronder Nederland, vinden het wel zo prettig dat de landen aan de Middellandse Zee de meeste asielverzoeken te verwerken krijgen. De regeringen van die zuidelijke landen vinden dat oneerlijk en verzetten zich op hun beurt tegen voorstellen om de opvang en procedure voor asielzoekers te verbeteren. Zo blijven de schrijnende toestanden in bijvoorbeeld Griekse asielzoekerscentra voortbestaan.
“Het Belgische voorzitterschap kent hoge prioriteit toe aan het doorbreken van deze impasse”, stelt Sargentini vast. “Dat biedt een sprankje hoop op een betere bescherming van vluchtelingen.”