Eurocommissaris Bolkestein is voor harmonisatie van bepaalde belastingtarieven. In het televisieprogramma Buitenhof afgelopen zondag, 6 januari, achtte hij de kans om hierover tot overeenstemming te komen echter, in verband met eenstemmigheid, ‘heel klein’. “Verbazingwekkend,” zegt GroenLinks europarlementariër Joost Lagendijk. “Bolkestein lijkt de handdoek vooraf al in de ring te gooien.” Lagendijk vraagt de Europese Commissie om opheldering en stelt dat unanimiteit niet noodzakelijk hoeft te zijn.

Bolkestein is voorstander van een minimalisering van onderlinge verschillen in accijnzen en BTW-tarieven. Om tot harmonisatie te komen is echter unanimiteit nodig. Bolkestein acht de kans zeer klein, en na de uitbreiding ‘schier onmogelijk’, om iedereen op één lijn te krijgen voor afspraken over bepaalde belastingterreinen.

Lagendijk: “Er zijn meer mogelijkheden om tot afstemming van een aantal belastingtarieven te komen dan besluitvorming bij unanimiteit waar de heer Bolkestein over spreekt. Besluitvorming volgens de ‘versterkte samenwerking’ is ook een mogelijkheid.” Besluitvorming via versterkte samenwerking is dat een aantal lidstaten tot samenwerking kan overgaan zonder dat alle lidstaten aan deze samenwerking deel hoeven te nemen. Het ‘veto-probleem’ wordt hiermee ontweken.

Lagendijk realiseert zich dat dit alternatief voor de deelnemende lidstaten minder aantrekkelijk is dan een unaniem besluit vanwege de schijnbare vrijheid van de landen die niet meedoen. “Maar,” zegt Lagendijk, “het instrument van versterkte samenwerking op belastinggebied is een eerste stap in de richting van Europese harmonisatie van een aantal belastingen. Ook bij besluitvorming over de ecotaks blijkt steeds meer steun van verscheidene lidstaten om dit te bereiken via versterkte samenwerking om het veto van Spanje te omzeilen. Voorwaarde is natuurlijk wel dat de groep achterblijvers klein blijft.” Lagendijk vind het teleurstellend en onverstandig dat Bolkestein nu, net na de invoering van de euro, elke vorm van belastingharmonisatie reeds lijkt op te geven, en vroeg de Europese Commissie om opheldering middels onderstaande vraag.

Hier de integrale tekst van de schriftelijke vraag van Joost Lagendijk aan de Europese Commissie

Datum: 8 januari 2002

Onderwerp: Uitspraken eurocommissaris Bolkestein over belastingharmonisatie

Tekst: Waar de Commissaris wellicht te weinig mogelijkheden onderkent, is besluitvorming volgens het instrument van versterkte samenwerking. Ontegenzeggelijk heeft deze oplossing ook zijn zwakke kanten. Zo zal het voor de deelnemende lidstaten een minder aantrekkelijk alternatief zijn, vanwege de schijnbare vrijheid die de regeling voor de achterblijvende landen betekent. Verwacht mag worden dat, mits sprake is van een zeer kleine groep achterblijvers, een dergelijke oplossing toch tot bevredigende resultaten kan leiden. Dit argument wordt door verscheidene lidstaten ook aangedragen in hun steun voor het instrument van versterkte samenwerking bij besluiten over de ecotaks

Kan de Commissie de volgende vragen beantwoorden?

1. Heeft de Commissie definitief afscheid genomen van haar voornemen om de diverse belastingverschillen tussen de Europese lidstaten te minimaliseren ten behoeve van een meer effectieve werking van de Interne Markt?

2. Heeft de Commissie overwogen om te kiezen voor het alternatief in de besluitvorming waarbij wordt gebruikgemaakt van het instrument van versterkte samenwerking in een welwillende kopgroep van lidstaten (zoals ook door velen gepleit bij de besluitvorming rond de invoering van de ecotaks), en zo nee, waarom niet?

3. Heeft de Commissie andere alternatieven voor handen om wel tot een besluit te komen omtrent het minimaliseren van de belastingverschillen tussen de Europese lidstaten, en zo ja, welke zijn dat?