De inwoners van de landen die in 2004 EU-lid werden mogen waarschijnlijk vanaf 1 maart in Nederland in loondienst treden. Tegen Nederlands loon.

U dacht dat de Polen er al lang waren? Ik ook!

Ze werken illegaal, als zelfstandige of worden vanuit Polen gedetacheerd. Dat soort constructies mag geen verwondering wekken, zolang het de Polen belet wordt om een normaal arbeidscontract af te sluiten. Ik heb altijd gevonden dat de misstanden het best bestreden konden worden door de Polen als werknemers toe te laten. Maar dat is nog maar ten dele het geval. Politici en sociale partners blijven zwartepieten met verantwoordelijkheden.

Grootste knelpunt is de naleving van CAO-bepalingen. Niet mijn pakkie-an, vond staatssecretaris Van Hoof, een VVD-er. De Kamer eiste ‘gelijk loon voor gelijk werk’, maar liet het aan de sociale partners over om op de CAOs toe te zien. Werkgeversorganisaties lopen niet warm voor controle-afspraken en vakbonden nemen er de tijd voor. Sommige vakbondsleiders zouden het vrij werknemersverkeer het liefst tot 2011 uitstellen.

Dat is een onverantwoordelijke strategie. Onheus tegenover de Polen, die van Nederland al in 2001 de belofte kregen – met steun van de vakbonden – dat zij in 2004 (!) vrije toegang zouden krijgen tot onze arbeidsmarkt. Slecht voor Nederlandse werknemers, omdat de constructies waarmee Polen ondertussen aan de slag gaan veel meer oneerlijke concurrentie opleveren. Niet in het belang van werkzoekenden, omdat de kans dat zij door Polen ‘verdrongen’ worden het kleinst is ten tijde van sterke banengroei. Die tijd is nu.

Tekenend is de situatie in het wegtransport. Vorig jaar april demonstreerden honderden chauffeurs in Den Haag tegen de Polen die hun banen inpikten. In december bleek dat de sector met 5500 onvervulde vacatures kampt. Hebben de vakbonden het Poolse gevaar niet overdreven?

Ik hoop dat zij die uitglijder op 1 maart goedmaken door het vrij werknemersverkeer te verwelkomen. En ik verwacht ook van de Kamer, GroenLinks voorop, een offensief verhaal. Over de rechten van EU-burgers. Over economische dynamiek. Over ons handelsoverschot van 3 miljard euro met de nieuwe lidstaten, wat al zo’n 40.000 banen in Nederland heeft opgeleverd. We zullen de Polen hard nodig hebben om al dat werk te verzetten.