’s Nachts buitengesloten worden uit je eigen huis. Te horen krijgen dat je niets waard bent en dat je alles fout doet. Systematisch gecontroleerd worden, dag in dag uit. Afgesloten worden van de buitenwereld en geen persoonlijke vrijheid meer hebben. Jaarlijks krijgen duizenden personen in Nederland te maken met psychisch geweld. Slachtoffers voelen zich vaak niet gehoord of weten niet waar ze terecht kunnen.
D66, de PvdA en GroenLinks willen dit probleem aanpakken. Daarom hebben wij een plan geschreven. We onderzoeken het probleem van psychisch geweld in Nederland . Ons doel is om de aanpak van psychisch geweld te verstevigen, waardoor slachtoffers beter geholpen kunnen worden.
Voor het schrijven van dit plan, in de vorm van een nota, hebben we gesproken met hulpverleners, juristen en slachtoffers. Eén van deze slachtoffers vertelt wat haar overkomen is en welke drempels zij ervaarde toen ze hulp zocht.
“Ik werd gekleineerd, gedomineerd, vernederd, ik kon niks goed doen. Ik werd geïsoleerd. Al mijn vrienden van vroeger, die heb ik niet meer. Hij schold me niet eens uit. Dat was ook misschien makkelijker, want dan was het heel erg aantoonbaar. Maar het was meer onderhuids dingen doen. Hele gemene dingen zeggen maar op een manier dat je het bijna niet doorhebt. En je altijd doen twijfelen aan jezelf. Dat maakt je veel meer kapot dan een scheldwoord. Je hebt echt niet in de gaten wat er gebeurt, maar het breekt je steeds meer af van wie je bent.
Heel veel mensen hebben geen idee wat psychisch geweld is. Dus dan kun je wel zeggen: waarom doe je geen aangifte? Maar hoe doe je aangifte van psychisch geweld als je zelf niet eens weet wat je overkomt? Dat weet je niet. Je kan daar geen naam aan geven. Als je geslagen wordt, ja dan heb je blauwe plekken en botbreuken, dan kun je nog zeggen: we zien wat er gebeurt. Maar wat er in je hoofd gebeurt, dat weet je niet eens.”
In de nota beschrijven we de aard en omvang van psychisch geweld in Nederland. We kijken naar de manier waarop slachtoffers nu geholpen worden. En we onderzoeken de huidige wetgeving. Zijn er genoeg manieren om daders aan te pakken? Onze voorlopige conclusie is dat er nog ruimte is voor verbetering bij de bestrijding van psychisch geweld. We zien daarvoor twee mogelijke richtingen.
Aan de ene kant is er de mogelijkheid van een duidelijk omschreven strafbaarstelling van psychisch geweld. Momenteel is psychisch geweld op zichzelf geen strafbaar feit. Uit onze voorlopige verkenning blijkt dat dit obstakels kan opwerpen voor de aanpak. We bekijken ook wat we nog meer kunnen doen. Het kan hier gaan om meer training aan politie en hulpverleners of publieke voorlichting om bewustwording over psychisch geweld te creëren.
We willen beiden oplossingsrichtingen verder onderzoeken. Daarom bieden we deze nota aan ter consultatie bij diverse betrokken organisaties en personen. We willen hiermee een beter beeld krijgen van de huidige knelpunten in de aanpak, en de visie vragen van experts op de oplossingsrichtingen. Op basis daarvan zullen we deze nota verwerken tot een initiatiefnota die we in januari aanbieden aan de Tweede Kamer.
Heb je vragen of opmerkingen over dit onderwerp? Neem dan contact op met Sjors Wijlhuizen op s.wijlhuizen@tweedekamer.nl.
Vera Bergkamp, Tweede Kamerlid D66
Kirsten van den Hul, Tweede Kamerlid PvdA
Nevin Özütok, Tweede Kamerlid GroenLinks
Ben jij of ken jij iemand die hulp nodig heeft? Bel 0800-2000 (Veilig Thuis).