Europarlementariër Judith Sargentini leidt dit najaar een Europese waarnemingsmissie om de verkiezingen in Mozambique te controleren. Ze blogt erover op onze website.

Woensdagochtend om acht uur stond ik voor de deur bij de Observatorio Eleitoral (OE), een niet-gouvernementele organisatie die verkiezingen waarneemt. Net zoals wij dus, maar dan met vijfduizend in plaats van honderd mensen. Zoals vaak in Afrika zit het kantoortje in appartement in een flatje. De aankleding is oud en schaars, maar de ontvangst is beter dan waar dan ook. Bij ministeries mag je blij zijn met een glaasje water, maar de manager van OE is voorganger in de methodistenkerk. “Toen de bisschop me inaugureerde zei hij 'dien de mensen'.” Hij schonk ons allemaal een kopje thee of koffie in.

De bisschop kwam even later ook binnen. Een bodybuilder met een kruis om zijn nek en een hele zalvende stem. Veel ngo's in ontwikkelingslanden draaien op activistische priesters. Ze hebben een opleiding, een netwerk en ze kunnen wat geld bij elkaar brengen. De staat durft een priester ook minder makkelijk aan te pakken.

Campagnekaravaan aangevallen

De voorganger had de avond daarvoor met iedereen aan de lijn gehangen om uit te vinden wat er nu precies gebeurd was in de provincie Gaza. De campagnekaravaan van een presidentskandidaat was daar aangevallen door activisten van een andere partij en de rol van de politie was - laat ik maar zeggen - onduidelijk. De OE-waarnemers ter plekke gingen poolshoogte nemen en de bisschop zou vandaag nog een statement uit doen om op te roepen tegen geweld.

De volgende afspraak die ochtend was bij de CNE, de kiesraad. De voorzitter van de kiesraad was voorheen van de OE. Hij is het onafhankelijke lid in de kiesraad, de meeste anderen zijn voorgedragen door de partijen Frelimo en Renamo. Ook hij had ook stad en land afgebeld en verordonneerd dat twee van zijn gedeputeerden, een van Frelimo en een van Renamo, vanochtend om zes uur in de auto stapten om naar Gaza te rijden, om met de autoriteiten te gaan praten. 's Middags zou hij in Maputo de politieke partijen en het hoofd van politie bij elkaar roepen om voor de pers een statement te geven over vreedzame verkiezingen.

Persconferentie van de Chief Observer

Om half vier begon mijn persconferentie. De Chief Observer moet een beetje lawaai maken zodat iedereen weet dat we er zijn, en opletten. In een hotelzaaltje stonden zes cameraploegen klaar en een aantal journalisten van radio en tv. Hoe moet je als waarnemer, van een missie die eigenlijk nu pas mensen het veld in stuurt, reageren op een gewelddadig incident waar je niet bij was? Internationale waarnemers zijn juist ook in het land om enige rust af te dwingen. Ik kon dit dus niet ongenoemd laten.

Ik heb het geweld in de provincie Gaza dus benoemd en gezegd dat ik verwacht dat de politie een constructieve rol speelt om vreedzame verkiezingen mogelijk te maken. Toen ik 's avonds op mijn hotelkamer de TV aan deed, zag ik de voorganger, de bisschop, de voorzitter van de kiesraad en het hoofd van politie allemaal voorbij komen. Ik wist dat ik zelf ook ook in het journaal zat, maar - zul je net zien - toen was ik al in slaap gevallen.