Per 1 januari 2002 is elektriciteit opgewekt door waterkrachtcentrales geen groene stroom meer als het aan de Nederlandse regering ligt. Hierdoor kan er ‘ecotaks’ op geheven worden. GroenLinks-europarlementariër Alexander de Roo: “Dit is niet de manier om groene stroom te bevorderen.” De Roo stelde hierover vragen aan de Europese Commissie.

Momenteel krijgt elektriciteit opgewekt door waterkrachtcentrales ontheffing van om Regulerende Energie Belasting, ofwel ecotaks. In november stuurde staatssecretaris Bos van financiën een voorstel naar de Tweede Kamer om vanaf 1 januari 2002 weer belasting op waterkrachtstroom te heffen. Deze week buigt de Tweede Kamer zich over dit voorstel. Ook GroenLinks vindt dat kritisch naar de herkomst van stroom moet worden gekeken en er gewerkt moet worden aan etikettering van stroom, zodat duidelijk is wat wel en geen duurzame energie is.

GroenLinks voorziet problemen als plotseling ecotaks geheven wordt op waterkrachtstroom. Door die maatregel wordt deze stroom gelijkgeschakeld met bijvoorbeeld elektriciteit opgewekt uit steen- en bruinkool, die veel vervuilender is. Stroomopwekking uit biomassa, bijvoorbeeld stroom uit afvalverbranding, blijft het etiket groene stroom houden, terwijl daarvan de ‘groenheid’ omstreden is. Deze vorm van groene stroom wordt hierdoor gestimuleerd.

Er zijn voorwaarden waaraan een waterkrachtcentrale moet voldoen om de opgewekte stroom tot groene stroom te rekenen. Het energiebedrijf Nuon voorziet inmiddels vele Nederlandse gezinnen van duurzame elektriciteit met behulp van kleinschalige waterkrachtstroom uit Engeland, Zweden en Noorwegen.

De vraag naar groene stroom stijgt. Door het voorstel van de Nederlandse regering wordt het economisch moeilijker duurzame energie op de markt te brengen en kunnen producenten de groeiende vraag naar groene stroom niet aan. “Ik ben bang dat de Nederlandse regering niet zozeer begaan is met groene stroom als wel met het veilig stellen van inkomsten uit de ecotaks. Dat is geen goed uitgangspunt”, aldus De Roo.

Hier de integrale tekst van de schriftelijke vraag van Alexander de Roo aan de Europese Commissie

Datum: 18 december 2001

Onderwerp: Besluit Nederlandse regering om groene stroom uit waterkrachtcentrales niet meer te ontheffen van ecotax

Tekst: Discrimineert de Nederlandse regering groene stroom? De Nederlandse regering heeft besloten de Regulerende Energie Belasting (REB, of ecotax) in Nederland te wijzigen. Electriciteit opgewekt door waterkracht zal per 1.1.2002 niet langer zijn vrijgesteld van REB, volgens plannen van de Nederlandse regering. In een brief aan de Tweede Kamer beargumenteert de Nederlandse regering als volgt: "... nu reeds... grote export van goedkope waterkrachtstroom naar Nederland. Met het openen van de Nederlandse groenmarkt zal de import van waterkrachtstroom uit bepaalde buitenlandse bronnen naar verwachting sterk toenemen. Zolang binnen Europa nog geen sprake is van een level playing field voor de groene energiemarkt zal ten gevolge van de grootschalige import van waterkrachtstroom de Nederlandse groene electriciteitsmarkt worden verstoord." Een energiebedrijf als Nuon voorziet nu bijna 60.000 gezinnen in Nederland van groene electriciteit met behulp van kleinschalige waterkracht opgewekt in Engeland, Zweden en Noorwegen. Met een pennenstreek beslist de Nederlandse regering dat dit geen groene stroom meer is. Net nu honderdduizenden gezinnen in Nederland op groene stroom willen overschakelen ontneemt de Nederlandse regering producenten de kans om op korte termijn aan deze groeiende vraag te voldoen. Bijgevolg zal het economisch moeilijker worden duurzame energie op de markt te brengen en te houden. Ook zal een verwachte verschuiving richting minder schone biomassa de Nederlandse inspanningsverplichting bemoeilijken om binnen enkele jaren 22% duurzaam energieverbruik te realiseren. Het lijkt er sterk op dat de Nederlandse regering niet zo zeer begaan is met het scheppen van een leveling playing field voor groene stroom in Europa, maar met het beschermen van de miljarden inkomsten uit de REB. Kan de Europese Commissie de volgende vragen beantwoorden? · Is de voorgenomen beslissing van de Nederlandse regering om stroom uit waterkracht niet langer als groene stroom te kwalificeren in overeenstemming met de bestaande Europese regels en wetgeving, met name de liberalisering van de electriciteitsmarkt in Europa? · Hoe verhoudt deze voorgenomen beslissing zich met het voornemen van de Europese Commissie om stroometikettering in te voeren, zodat consumenten in Europa weten wat voor soort electriciteit zij kopen en kunnen kopen?