Maandag was een historische dag in het Europees Parlement. Het was namelijk voor het eerst dat een vermeend slachtoffer van een CIA-ontvoering zijn relaas kwam doen. Het ging om de Duitser van Libanese afkomst, Khaled el-Masri, waarvan een reisje naar Macedonië eindigde in een enkeltje Afghanistan.

Hij woonde met zijn vrouw en vier kinderen in een éénkamerappartement en was even werkloos. Naar eigen zeggen werd het el-Masri - sinds 1985 woonachtig in het plaatsje Neu-Ulm in Duitsland - even te veel. Hij besloot eind 2003 een goedkope busreis te boeken naar Macedonië.

Nachtmerrie
In plaats van rust, stond el-Masri echter een moderne nachtmerrie te wachten. Hij werd aan de Macedonische grens gearresteerd en vervolgens geblinddoekt en geboeid op een vlucht gezet naar Afghanistan. Daar werd hij maanden vastgehouden in een isoleercel en constant ondervraagd over banden met Al-Qaeda. Er kwam veel geweld bij kijken. Pas na vijf maanden kreeg hij te horen dat ze hem verwisseld hadden met iemand anders en werd hij vrijgelaten.

In Duitsland loopt nu een strafrechtelijk onderzoek naar deze zaak. Aan de hand van zijn haarstructuur heeft men wetenschappelijk kunnen aantonen dat el-Masri in die periode ernstige voedingstekorten heeft geleden. Dat bevestigt zijn verhaal over het erbarmelijke eten in de gevangenis en zijn eigen hongerstaking.

El-Masri was uitgenodigd door de tijdelijke commissie van het Europees Parlement die belast is met het onderzoek naar vermeende illegale CIA-activiteiten in Europa. Onder dit soort illegale activiteiten vallen onder meer dergelijke ontvoeringen.

Ergernis
Kathalijne Buitenweg, europarlementariër voor GroenLinks en lid van deze commissie: "Wij willen vaststellen of de mensenrechten geschonden zijn en zo ja, wie daar verantwoordelijk voor is. Het is essentieel om dan mensen aan het woord te laten die menen slachtoffer te zijn geweest. Ik heb me dus ook enorm geërgerd aan de houding van sommige collega´s die alleen geïnteresseerd leken te zijn in de vraag of el-Masri iets op zijn kerfstok heeft. Alsof het dan gerechtvaardigd is om iemand te ontvoeren, maandenlang in het geheim gevangen te houden en te martelen!"

De commissie moet ook vaststellen of de Europese regeringen actief of passief hebben meegewerkt aan dergelijke onoorbare praktijken. Er kwamen dan ook veel vragen over ene 'Sam', één van de ondervragers van el-Masri in Afghanistan die perfect Duits sprak. "Ik weet niet of hij voor de Duitse inlichtingendienst werkte. Op last van de Amerikaanse ondervragers weigerde hij mij te vertellen of de Duitse autoriteiten op de hoogte waren van mijn ontvoering," aldus el-Masri.

Hij en zijn advocaat hebben het Europees Parlement verzocht hen te helpen opheldering te krijgen over hetgeen el-Masri is overkomen. Vooral Macedonië moet eindelijk duidelijkheid verschaffen over zijn rol in de ontvoering.