De Europese Commissie zal de Nederlandse regering op korte termijn dwingen de mechanische kokkelvisserij in de Waddenzee te stoppen. Dit is de conclusie van GroenLinks-europarlementariër Alexander de Roo na antwoord van eurocommissaris Margot Wallström op zijn schriftelijke vraag over dit onderwerp.

de vraag van De Roo
het antwoord van de ECNRC Handelsblad meldde 5 juli 2003 dat het leegvissen van het Posthuiswad bij Vlieland afgelopen winter er toe leidde dat eidereenden het voorbije voorjaar de helft minder nesten maakten dan in voedselrijke jaren. Naar aanleiding van dit artikel stelde De Roo op 10 juli 2003 vragen aan de Europese Commissie over de kokkelvisserij in de Waddenzee.

Antwoord
Deze week kwam de verantwoordelijke eurocommissaris Margot Wallström met een schriftelijke reactie. “De mogelijke vaststelling van een duidelijk oorzakelijk verband tussen de schelpdiervisserij en de geregistreerde vogelsterfte is hier van essentieel belang".

Bewijs
“Uit het antwoord valt op te maken dat de Europese Commissie wacht op het wetenschappelijke bewijs. Het artikel in NRC Handelsblad was een voorpublicatie van de onderzoeksresultaten. Onlangs hebben biologen voor het eerst bewezen dat de schelpdiervisserij in de Waddenzee een negatief effect heeft op schelpenetende vogels”, aldus De Roo. “Als binnen enkele maanden de definitieve resultaten worden gepubliceerd en een oorzakelijk verband wordt bevestigd, zal de Commissie tot actie overgaan."

Waddenzee
De Waddenzee is door Nederland aangeduid als speciale beschermingszone (in het kader van de Vogelrichtlijn en Habitatrichtlijn). In 2001 is de Europese Commissie reeds begonnen met het onderzoek naar de negatieve effecten van de mechanische schelpdiervisserij in de Waddenzee op de vogelpopulatie.


het antwoord van de EC
Schriftelijke parlementaire vraag van GroenLinks- europarlementariër Alexander de Roo:
(10 juli 2003)
Betreft: Eidereenden bedreigd door kokkelvisserij

Volgens een bericht in NRC-Handelsblad (d.d. 5 juli 2003) is het bewijs geleverd dat de commerciële mechanische schelpdiervisserij een negatief effect heeft op de schelpen-etende vogels in de Waddenzee. Een groep biologen constateerde een significante afname van het aantal eidereenden (Somateria mollissima) met maar liefst 50 procent.
De Waddenvereniging vindt dat de mechanische kokkelvisserij het hele ecosysteem vernielt door het omploegen van de zeebodem.

De Waddenvereniging en Vogelbescherming Nederland eisen dat de kokkelvisserij in de Waddenzee wordt stopgezet om de massale sterfte van eidereenden te voorkomen. In de winter van 1999/2000 werden 21.000 dode vogels geteld. Recent onderzoek toont aan dat er een direct verband is tussen het tekort aan schelpdieren en de sterfte van de eidereenden. Het idee dat parasieten oorzaak zijn van de sterfte blijkt onjuist.

Volgens artikel 6, lid 2 van Richtlijn 92/43/EEG1 moeten de lidstaten adequate maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat in een speciale beschermingszone de kwaliteit van natuurlijke habitats en habitats van soorten niet verslechtert en dat de soorten waarvoor de gebieden zijn aangewezen niet worden verstoord, voorzover deze verstoring, gelet op de doelstellingen van de richtlijn, een significant effect zou kunnen hebben.
Dit voorschrift geldt voor de bestaande activiteiten in een speciale beschermingszone die gevolgen kunnen hebben voor het behoud van de vogelstand. De toepassing kan impliceren dat deze activiteiten moeten worden aangepast of beëindigd.

Deelt de Europese Commissie de mening dat de nieuwe inzichten moeten leiden tot maatregelen ter bescherming van beschermde vogelsoorten in dit Vogelrichtlijngebied?


Antwoord van eurocommissaris Margot Wallström op schriftelijke parlementaire vraag van Alexander de Roo:
(29 augustus 2003)
Betreft: Eidereenden bedreigd door kokkelvisserij

In 2001is de Commissie twee rechtszaken begonnen; de ene betrof een planologische kernbeslissing betreffende o.a. de industriële schelpdiervisserij en militaire activiteiten in de Waddenzee, (zaak 2001/2164) en de tweede had rechtstreeks betrekking op de negatieve effecten van de mechanische schelpdiervisserij in de Waddenzee op de volgelpopulatie (zaak 2001/4491). De Waddenzee is door Nederland aangeduid als speciale beschermingszone in het kader van Richtlijn 79/409/EEG van de Raad van 2 april 1979 inzake het behoud van de vogelstand1 (Vogelrichtlijn) en is op grond van Richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna voorgesteld als gebied van communautair belang2. ('Habitatrichtlijn'). Deze rechtszaken gaan over een mogelijke inbreuk door Nederland op artikel 6, leden 2, 3 en 4 van de habitatrichtlijn, die volgens artikel 7 van deze richtlijn ook geldt voor de speciale beschermingszones van de vogelrichtlijn.

Deze zaken zijn nog in onderzoek. De mogelijke vaststelling van een duidelijk oorzakelijk verband tussen de schelpdiervisserij en de geregistreerde vogelsterfte is hier van essentieel belang. De Commissie zal de door het Geachte Parlementslid verschafte informatie meenemen in haar onderzoek, en nagaan of Nederland de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn heeft nageleefd.