Als Rusland meedoet, treedt het Kyoto-protocol, dat de CO2-uitstoot moet terugdringen, in werking. “Het is eigenlijk voor 100 procent zeker dat de Russische Doema gaat ratificeren. Grote vraag is alleen: wanneer”, aldus GroenLinks-europarlementariër Alexander de Roo die deze week naar Moskou reist.

Woensdag 17 tot en met vrijdag 19 september is een delegatie van het Europees Parlement in Moskou. Zij willen druk uitoefenen op ministeries en Doema-leden om het Kyoto-protocol te ratificeren (bekrachtigen). Daarnaast spreken ze met vertegenwoordigers van niet-gouvernementele organisaties en mensen uit het bedrijfsleven. De Roo is voorzitter van deze delegatie naar Rusland.

CO2-handel
Voor Rusland valt er veel te verdienen met ‘Kyoto’, heel veel. Daar is vriend en vijand het over eens. Als ‘nulpunt’ is in het Kyoto-protocol het jaar 1990 afgesproken. Tussen 2008 en 2012 moeten de deelnemende landen weer maximaal op het CO2-uitstoot niveau van 1990 zitten. De Russische economie is na 1990 echter in een stormachtige recessie terechtgekomen. Veel fabrieken zijn gesloten. Zij hebben dus een enorme buffer aan CO2-rechten, die ze kunnen verkopen aan landen die nog teveel CO2 uitstoten. Op die manier kan Rusland miljarden euro’s verdienen.

Poetin
Rusland heeft het Kyoto Protocol al ondertekend, maar pas na goedkeuring van de Doema volgt de ratificering en treedt het Kyoto protocol (drie maanden later) in werking. President Poetin heeft alle stukken klaarliggen om naar de Doema te sturen. De Roo: “Onze inzet is dat de Doema nog voor 15 november 2003 ratificeert. Net op tijd voor de algemene parlementsverkiezingen voor een nieuwe Doema 7 december 2003.”

VS en ontwikkelingslanden
De Roo verwacht dat de politieke effecten van Russische ratificatie onmiddellijk merkbaar zullen zijn. “Op de wereldwijde klimaatconferentie in Milaan in december zal het debat zich concentreren op de vragen: hoe krijgen we de Verenigde Staten weer aan boord en hoe kunnen we met name de grote ontwikkelingslanden bewegen beperkingen van hun CO2 uitstoot te aanvaarden? Dat is de volgende slag die gewonnen moet worden.”

Ruzie in Rusland
Een interne machtsstrijd vertraagt de Russische goedkeuring van het Kyoto-protocol. De Roo: “Wie gaat er met de buit vandoor? Dat is de grote vraag. Wie profiteert binnen Rusland van het verkopen van het Russische overschot aan CO2 rechten, het Ministerie van Economische Zaken of het Ministerie van Energie? Of gaat het geld van de CO2 rechten naar de grote energiebedrijven of naar Ruslands regio’s? Die strijd zal President Poetin moeten beslissen. Maar misschien wil Poetin in maart 2004 eerst herkozen worden als President van Rusland voordat hij deze knoop doorhakt.”

Investeren in energie
De EU dringt er bij Rusland op aan met de opbrengsten van de CO2-handel de energievoorziening in Rusland efficiënter te maken. “De schatting is dat maar liefst 20 procent van de aardgasdistributie in Rusland verloren gaat door lekke aardgasleidingen. Als Rusland vervolgens ook in hernieuwbare energie en dat soort zaken investeert, houdt Rusland voor een lange tijd een CO2-buffer. Het overschot aan CO2-rechten kunnen ze dan weer aan bedrijven uit rijke westerse landen verkopen die boven hun CO2-limiet uitkomen”, aldus De Roo.