Deze week gaan scholieren, studenten en anderen massaal de straat op om beter klimaatbeleid te eisen. En ze zijn niet de enigen die zich zorgen maken over klimaatverandering.

  • Doe mee aan de klimaatstaking in Den Haag, aanstaande vrijdag. Meld je aan.

Drieënnegentig procent van alle Europeanen vindt klimaatverandering een belangrijk thema. Toch gaapt er in de de Europese politiek nog steeds een enorme kloof tussen de beloftes die gedaan worden en het beleid dat gemaakt wordt. Het komende jaar is daarom cruciaal om die kloof te dichten, stelt Europarlementariër Bas Eickhout.

De cijfers liegen er niet om. We liggen niet op schema om de klimaatafspraken van Parijs te halen. In 2015 spraken we af ervoor te zorgen dat de opwarming van de aarde ruim onder de twee graden blijft en dat we zelfs moeten mikken op maximaal anderhalve graad opwarming. Dat betekent in het mildste scenario dat we op z’n allerlaatst in 2050 gestopt moeten zijn met het uitstoten van CO2. Met het huidige Europese klimaatbeleid gaan we dat niet halen.

Onze campagne op klimaat

Met de Groene partijen in Europa voerden we in 2019 campagne op klimaat. Wij wonnen de verkiezingen met onze concrete plannen om de kloof tussen beloftes en beleid te dichten. Nu, in het Europees Parlement, is het onze taak om de Europese beleidsmakers, de Europese Commissie en de EU-landen te doen beseffen dat we achter lopen. Dat het tijd is voor klimaatactie.

Wat moet er gaan gebeuren? Veel. Het allerbelangrijkste is dat de doelstellingen voor de middellange termijn omhoog gaat. In plaats van min 40 procent CO2-uitstoot in 2030 moeten we naar min 65 procent in 2030. De wetenschap is glashelder, enkel als we de komende tien jaar onze uitstoot drastisch naar beneden brengen, houden we zicht op de doelstelling van anderhalve graad. En dat is geen overbodige luxe. Het is bijvoorbeeld de enige kans om nog wat van de wereldwijde koraalriffen over te houden.

Ondertussen tikt de klok. Eind 2020 treedt het klimaatakkoord van Parijs in werking. Als Europa haar startdoelstelling nog wil ophogen, en zo andere landen wil inspireren hetzelfde te doen, dan moet het dat doen vóór de klimaattop van december 2020 in Schotland. De volgende officiële internationale ronde van ophogingen onder het Parijsakkoord vindt pas plaats 2023. We kunnen het ons niet permitteren die jaren te verliezen. 

Verstandig om te doen

Naast de discussie over onze doelen voor 2030 (dat noemen we dan de middellange termijn) moeten we aan de slag met concreet beleid. Want hoe langer we uitstellen, des te moeilijker wordt de transitie naar een duurzame economie, met als risico dat we niet meer onder de anderhalve graad opwarming kunnen blijven.

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen beloofde naar de zorgen van de Europese burgers te gaan luisteren. Dat is natuurlijk altijd verstandig om te doen. Zo kondigde ze al aan binnen de eerste honderd dagen van haar termijn een European Green Deal vorm te geven.

Dat is het tempo dat we nodig hebben, want 2020 wordt het jaar van de waarheid voor Europees klimaatbeleid. 

Drie dossiers

We zullen met onze Groene fractie in het Europees Parlement de nieuwe Europese Commissie en de nieuwe klimaatcommissaris Frans Timmermans nauw op de huid zitten. Want het gaat niet alleen om mooie klimaatbeloftes, maar juist om het beleid dat dit jaar bepaald moet gaan worden.

We noemen drie dossiers die komend jaar opgepakt moeten worden.

1. Breng emissiehandel in lijn brengen met het Parijsakkoord

Het Europese Emissiehandelssysteem (ETS), waarin bedrijven rechten moeten kopen om CO2 te mogen uitstoten, begint eindelijk op stoom te komen. De prijs loopt op, waardoor bedrijven op zoek gaan naar alternatieven om geen CO2 uit te stoten. Het tempo waarop het totaal aan CO2-rechten wordt afgebouwd, is echter nog totaal niet in lijn met het Parijsakkoord. Verder worden er nog heel veel rechten gratis weggegeven aan bedrijven die last zouden hebben van internationale concurrentie. 

2. Pak de CO2-uitstoot van lucht- en scheepvaart aan.

Lucht- en scheepvaart zijn belangrijke sectoren die veel CO2 uitstoten, maar nog amper of helemaal niets doen om hun CO2-uitstoot terug te dringen. Het komend jaar moet duidelijk worden hoe we de scheepvaart ook onderbrengen onder het Europese emissiehandelssysteem, zodat ook daar alternatieven aantrekkelijker worden. Voor de luchtvaart is het tijd om aan de slag te gaan met een accijns op kerosine, zodat het we het oneerlijke voordeel ten opzichte van andere vervoersmiddelen afbouwen. Daarnaast moet luchtvaart – uiteraard – ook volledig onder het Europese emissiehandelssysteem gaan vallen.

3. Herstellen van natuur

Er verdwijnt – ook in Europa – nog steeds natuur. Dat heeft gevolgen voor de biodiversiteit, maar ook voor klimaat. Als we inzetten op het herstellen van natuurgebieden, het behoudt van veengebieden en op het planten van nieuwe bomen, dan verbeteren we niet alleen onze biodiversiteit, maar draagt het ook bij aan de opname van CO2 door nieuwe natuurgebieden. Het komende jaar lopen bestaande biodiversiteitsverdragen af, dat levert een uitgesproken kans om nieuwe, ambitieuze, doelen te stellen.