Door toedoen van Joost Lagendijk (GroenLinks) is een negatief voorstel van de christen-democraten over uitbreiding van de Europese Unie aangepast. De landen van de Balkan en Turkije wordt lidmaatschap in het vooruitzicht gesteld. De Europese Raad en Commissie worden opgeroepen de criteria in de toekomst beter in acht te nemen.

De buitenlandexperts van het Europees Parlement namen op 23 november een tekst aan over de toekomst van het Europese uitbreidingsproces. Het oorspronkelijke voorstel van de Duitse christen-democraat Elmar Brok was erg negatief van toon. "Na het succes van de uitbreiding in 2004 met tien nieuwe landen, zowel in economische zin als in termen van democratisering en stabilisering, deed het voorstel van Brok geen recht aan de werkelijkheid," aldus Lagendijk.

De uiteindelijke tekst onderstreept de positieve ervaringen in het verleden, maar trekt ook lessen uit wat er verkeerd is gegaan. Lagendijk: "Ik vind dat we in de toekomst een gang van zaken als bij Roemenië en Bulgarije moeten voorkomen. Bij die twee landen werd veel te laat erkend dat er op het gebied van corruptie en onafhankelijkheid van de rechterlijke macht van alles mis was. Bulgarije is nog steeds een probleemgeval, maar om politieke redenen treedt het land per 1 januari 2007 toe. Zoiets mag ons in de toekomst niet meer overkomen."

Geen Turkije-bashing
Aanvankelijk wilden de christen-democraten een groot deel van de tekst besteden aan Turkije. Op aandringen van Lagendijk en andere progressieve europarlementariërs werd dit teruggebracht tot de essentie: het Europarlement spreekt zijn hoop uit dat er een tijdige oplossing komt voor de impasse in de onderhandelingen met Turkije. Lagendijk: "Brok is een tegenstander van Turkse toetreding en hij wilde zijn standpunt kracht bij zetten. Zijn mening over Turkije staat hem vrij, maar in dit rapport gaat het over de toekomst van het uitbreidingsproces en de nodige institutionele hervormingen. Turkije-bashing is hier dus niet op zijn plaats."

Balkan onbesproken
De Balkan had Brok voor het gemak onbesproken gelaten. Terwijl zowel Kroatië en Macedonië kandidaat-lid zijn en met Kroatië zelfs al onderhandeld wordt. Lagendijk bewerkstelligde dat de resolutie duidelijk stelt dat de toekomst van de landen van de westelijke Balkan in de Europese Unie ligt. "We moeten onze belofte gestand doen. Niet uit liefdadigheid, maar omdat we zelf ook veel te winnen hebben bij een stabiele en welvarende regio in Zuid-Oost Europa," aldus Lagendijk.

De resolutie van het Europees Parlement is een antwoord op een mededeling van de Europese Commissie over de uitdagingen van de uitbreiding en de capaciteit van de Europese Unie om nieuwe landen te integreren. In december zal het voltallige Europese Parlement deze onderwerpen bespreken en een resolutie aannemen.