Grondrechtenbescherming in Europa moet beter geregeld worden, vinden de Europese volksvertegenwoordigers, zo ook GroenLinks. De Europese Grondwet zorgt – bij aanname - voor een fikse verbetering. Daarnaast moet het waarnemingscentrum racisme en xenofobie in Wenen een impuls krijgen en zich verbreden.

De rol van nationale mensenrechteninstanties moet versterkt worden en hun onderlinge samenwerking op Europees niveau sterk verbeterd. Dit stelde het Europees Parlement in een donderdag 26 mei aangenomen resolutie. Het Europese Waarnemingscentrum inzake Racisme en Xenofobie in Wenen kan daar een leidende rol in spelen.

Waarnemingscentrum
Het Europees Parlement vindt dat het Waarnemingscentrum zich dient te ontwikkelen tot een 'fundamentele rechten agentschap' die de naleving van alle grondrechten  - opgesomd in het EU-grondrechtenhandvest - moet monitoren. Nu is het Waarnemingscentrum alleen belast met het aandragen van gegevens aan de lidstaten en de Europese instellingen over de stand van zaken rond racisme, vreemdelingenhaat, islamofobie en antisemitisme in Europa.

Netwerk
Het vernieuwde Agentschap moet de spil worden in een netwerk van nationale organisaties die toezicht houden op de naleving van grondrechten in de lidstaten. Die nationale organisaties hebben uitsluitend een adviesrol en moeten aan de bel trekken als zich verontrustende ontwikkelingen voordoen hun land.

Samenwerking
“Door intensieve samenwerking met nationale clubs die opereren in het veld van burgerrechten kan het Agentschap zorgen voor betere monitoring en coördinatie van de nationale bescherming van grondrechten”, aldus GroenLinks-europarlementariër Kathalijne Buitenweg. Kerntaak van het Agentschap blijft het verzamelen en analyseren van informatie op het gebied
van grondrechtenbescherming.

Europese Grondwet
Er is reeds een Europees grondrechtenhandvest. Dat is momenteel nog niet bindend. Maar het is integraal opgenomen in de Europese Grondwetstekst. Evenals het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM). Bij inwerkingtreding van de Europese Grondwet wordt dit handvest en het EVRM bindend, wat ook het Agentschap meer armslag geeft. “Lidstaten kunnen dan door het Europese Hof van Justitie en de nationale rechters gedwongen worden deze rechten na te leven. Dat is ook de reden dat organisaties als Amnesty International en Vluchtelingenwerk voorstander zijn van de Europese Grondwet.