De insteek van de Europese Unie bij de onderhandelingen van de wereldhandelsorganisatie WTO voor liberalisering van de dienstensector lijkt vooral op eigenbelang gestoeld. De verzoeken van de EU bij de WTO voor liberalisering kunnen schadelijk zijn voor de ontwikkelingslanden. Dit tot ongenoegen van de Groenen/EVA-fractie, waar GroenLinks deel van uitmaakt.

Na afbraak van tariefmuren voor industrie en onderhandelingen over landbouwtarieven staat nu ook de dienstensector op de agenda van de World Trade Organisation. Uiterlijk 31 maart 2003 moet de insteek van de WTO-leden op tafel liggen. Dinsdag 11 maart lichtte eurocommissaris Lamy de voorstellen van de Europese Commissie toe in het Europees Parlement.

Water
De Europese Unie wil dat de WTO-leden de drinkwatermarkt openen. Europese waterbedrijven als Suez, Vivendi en Thames Water/RWE kunnen hier baat bij hebben. Onder het motto 'de wereld is niet te koop' strijden diverse organisaties tegen dit voorstel. Ook GroenLinks-europarlementariër Alexander de Roo is tegen: "Water is een eerste levensbehoefte. Zodra de watermarkt in ontwikkelingslanden in handen komt van de waterbedrijven is goedkoper of het gratis voorzien van water verleden tijd. Dat is slecht beleid."

Armere landen
Armen kopen geen schoon water, maar voedsel van hun schaarse geld. De Roo: "Het is gebleken dat de mensen in de sloppenwijken van Zuid Afrika het water - zodra ze moeten betalen - uit rivieren en plassen halen, met alle gezondheidsrisico's van dien. Bovendien strookt het niet met de doelstelling van de Johannesburg-top: halvering van het aantal mensen zonder schoon drinkwater in 2015."
Maar er zijn meer voorstellen die de belangen van met name de armere landen schaden. Zo vraagt de Europese Commissie ontwikkelingslanden als Chili om maatregelen die kapitaalvlucht voorkomen achterwege te laten. Goed nieuws voor banken en verzekeraars, maar het maakt Chili minder weerbaar op de internationale financiële markt. Buurland Argentinië ervaart daarvan de gevolgen.

Milieuafspraken
De Roo: "In de focus van de anders-globalisten op water schuilt het gevaar dat andere slechte voorstellen van de Europese Unie en andere landen er geruisloos doorheen glippen. Dat mag niet gebeuren." Naast liberaliseringsvoorstellen moeten gelijktijdig verdragen over milieuafspraken en sociale maatregelen worden genomen, vindt De Roo. "Zolang dat niet gebeurt, is liberalisering en openstelling onverantwoord."

Landbouw
Verlaging van de landbouwsubsidies is een must om export van ontwikkelingslanden mogelijk te maken en dumping van teveel geproduceerde goederen te voorkomen. De dubbele standaard van een vrije markt buiten de EU en VS en tariefmuren voor importproducten is onrechtvaardig. In september moet in het Mexicaanse Cancun een overeenkomst over het landbouwbeleid genomen worden. "Daarvoor moet de EU op twee borden schaken. Zowel tegen haar internationale tegenspelers, als tussen de EU-lidstaten onderling. Een uitermate lastige klus", aldus De Roo.

Niet ver genoeg
In een gezamenlijke resolutie geeft het Europees Parlement woensdag 12 maart haar mening over de plannen van de Europese Commissie. De Groenen/EVA-fractie wil de resolutie aanscherpen. Zij pleit voor het expliciet formuleren van de doelstelling dat ontwikkelingslanden geen schade mogen ondervinden van de WTO-voorstellen. De Roo: "De socialisten steunen helaas het CDA en de VVD in hun liberaliseringswoede waardoor ons standpunt helaas geen meerderheid gaat halen."

Klein succes
Maar één succes kan de gezamenlijke beweging die kritisch ten aanzien van de onderhandelingen staan wel op haar conto schrijven. De Europese Commissie vermeldt in haar voorstellen nu expliciet dat onderwijs en gezondheidszorg buiten de WTO-onderhandelingen blijven. De Roo: "Dat is een klein, en laten we hopen eerste, winstpunt. Eén-nul voor de anders-globalisten."