Op de valreep, vlak voor de klimaatconferentie van 29 oktober - 9 november in Marrakesh, is de Europese Commissie met een voorstel gekomen om de CO2-uitstoot in Europa aan te pakken. Twee belangrijke vervuilers, de chemie en afvalverwerking, blijven echter buitenspel. Onaanvaardbaar, vindt GroenLinks Europarlementarier Alexander de Roo.

Basis van het voorstel van Eurocommissaris Wallström (links) is handel in een beperkt vrijgegeven hoeveelheid CO2-emissierechten. In 2005 moet het toekennen van CO2-uitstootrechten en de handel in deze rechten beginnen. Aanleiding voor het voorstel van de Europese Commissie is het verzoek tot ratificatie van het Kyoto protocol aan het Europees Parlement en de Raad van 15 milieuministers. Het doel is het verminderen van de uitstoot van CO2, de belangrijkste veroorzaker van het broeikasprobleem.

Hoe werkt het?

Via de handel in emissierechten worden bedrijven aangemoedigd te investeren in de reductie van CO2-uitstoot. Ruim vijfduizend grootgebruikers, meest industriële bedrijven, in Europa zouden onder deze regeling vallen. Deze vijfduizend bedrijven zijn verantwoordelijk voor 45% van de CO2-uitstoot in Europa. Een goede zaak, vindt ook GroenLinks, ware het niet dat de Commissie in haar voorstel twee belangrijke vervuilers vrijuit laat; de zware chemische industrie en de afvalverwerkende industrie. Een verkeerde aanpak vindt De Roo: "De handel in CO2-emissies moet juist stimuleren dat er geïnvesteerd wordt in reducerende maatregelen. Dat geldt dus voor alle bedrijven die verantwoordelijk zijn voor de huidige CO2-uitstoot. Het is niet de bedoeling sectoren die een goede lobbyvoet bij nationale parlementen tussen de deur weten te krijgen niet hoeven bij te dragen aan de reductie van de CO2-uitstoot. Het voorstel van de Commissie is op deze manier een gatenkaas."

Nulmeting

Ten tweede heeft De Roo, die vice-voorzitter is van de milieucommissie van het Europees Parlement, grote bezwaren met het 'startpunt', de nulmeting die de Commissie voorstelt. De CO2 kredieten worden verstrekt op basis van de CO2-uitstoot van dat moment, bij de index in 2005 is dus geen onderscheid tussen bedrijven onderling. De Roo: "In het Commissievoorstel is iedereen in 2005 gelijk. Dit betekent, dat bedrijven, die geïnvesteerd hebben in CO2-reducerende maatregelen, geen voordeel krijgen en bedrijven, die achterover hebben geleund, geen verantwoordelijkheid ten aanzien van het broeikaseffect hebben genomen en niet hebben geïnvesteerd, voordeel hebben."

De Commissie verdedigt deze aanpak door te beloven in 2008 met een rechtvaardiger verdeelsleutel te komen. De Roo: "De ervaring in de VS, met het zwavelemissie handelssysteem, heeft geleerd dat zo'n aanpassing in een later stadium veel moeilijker is. Een goede en eerlijke start moet dan ook nu, bij het begin van de handel in CO2-emissie rechten, geregeld worden."