De nieuwe Omgevingswet heeft vereenvoudiging als doel, maar gaat daar niet voor zorgen. Ook zijn natuur, milieu, gezondheid en rechtspositie van burgers onvoldoende gewaarborgd.

Omgevingswaarden
De omgevingswet is onvolledig. Lucht en water worden wel geregeld, maar geluid, geur en CO2 niet. Geluids- en stankoverlast zijn schadelijk voor de gezondheid. De Tweede Kamer heeft het kabinet middels de motie-Van Tongeren opgedragen een landelijk plafond voor CO2 op te stellen. Dat is, zeker in het licht van het Klimaatakkoord van Parijs, noodzakelijk en de minister moet aan de slag.

Toetsingskaders
GroenLinks is het eens met de Raad van State dat toetsingskaders voor materiële normen en vergunningaanvragen in het wetsvoorstel opgenomen moeten worden. Getoetst moet kunnen worden of activiteiten voldoen aan kwaliteitseisen met betrekking tot natuur, milieu en gezondheid. Met de Omgevingswet is het niet mogelijk om te beoordelen of deze wet de doelen realiseert en hoe deze wet zal gaan uitwerken in de praktijk.

Flexibel, maar onvoldoende rechtsbescherming
Participatie van burgers en andere belanghebbenden is voor GroenLinks van groot belang. De Omgevingswet biedt echter te weinig waarborgen en kaders. Vreemd genoeg is er niets geregeld voor daadwerkelijke participatie en de kwaliteit daarvan op gemeentelijk niveau, behalve als het om complexe projecten gaat. Ook de rechtsbescherming is onvoldoende geregeld, bijvoorbeeld doordat burgers in de nieuwe wet maar twee weken reactietijd hebben in plaats van de huidige zes. Meer flexibiliteit kan ertoe leiden dat een stapeling van effecten onevenredig nadelig uitpakt. De omgevingswet geeft hier geen zicht op.

Verhoudingen tussen overheidslagen
Als een gemeente of provincie omgevingsdoelstellingen stelt, bijvoorbeeld door strengere eisen te stellen aan de uitstoot van fijnstof, heeft zij het nakijken als het Rijk de snelheid op rijkswegen verhoogt naar 130km/u. Dat staat op gespannen voet met het doel van de wet dat gemeenten en provincies meer zelf kunnen bepalen.

Onlosmakelijke samenhang
In huidige wetgeving (WABO) wordt een vergunningaanvraag in samenhang beoordeeld. Niet alleen het gebouw, maar ook de activiteiten worden meegewogen. GroenLinks is teleurgesteld dat juist dit element niet terugkomt in de Omgevingswet. Het kan ertoe leiden dat gemeenten in hun 'race to the bottom' bedrijven proberen binnen te halen, zonder de consequenties voor de leefomgeving voldoende mee te wegen. Die race to the bottom kan zeker riskant worden als de omgevingswaarden voor natuur en milieu en de rechtspositie van burgers onvoldoende geborgd zijn.

Handhaving
GroenLinks is van mening dat handhaving van deze wet door goed opgeleide handhavers met nieuwe deskundigheid van essentieel belang is om de wet tot een succes te maken. Investeringen op dit punt zijn nodig.

De Omgevingswet leidt niet tot een eenvoudiger systeem en haalt ontzettend veel overhoop. Dat vraagt grote investeringen in nieuwe deskundigheid en systemen, zonder dat het echt beter gaat worden. De wet verzwakt de juridische helderheid en kenbaarheid en vergroot de risico's voor natuur, milieu en rechtsbescherming van burgers.