Het Europees Parlement heeft ingestemd met een eerste aanzet voor de herziening van het Europees landbouwbeleid, de zogenaamde health check. Kathalijne Buitenweg (GroenLinks) is redelijk content over het rapport waar zij als rapporteur van de milieucommissie aan mee heeft gewerkt.

Het Europese landbouwbeleid wordt in 2008 alvast grondig geëvalueerd, zodat het systeem in 2013 flink aangepast kan worden.

GroenLinks wil gezonde en duurzame landbouw in Europa. Boeren moeten naast de economische belangen meer rekening houden met andere belangen, zoals milieu, natuurbehoud, voedselveiligheid en dierenwelzijn. Ook wil GroenLinks eerlijkere handel met landen buiten de EU. Dat vraagt om een radicaal andere keuze in de uitgaven.

Subsidieverlening
Een belangrijk punt in de evaluatie is een verandering in de manier van subsidieverlening. Op dit moment kan een boer alleen subsidies ontvangen als hij of zij voldoet aan een aantal vrij beperkte eisen op het gebied van milieu en dierenwelzijn. De Groenen pleiten in het evaluatierapport voor een uitbreiding van de randvoorwaarden met onder meer criteria voor de uitstoot van broeikasgassen, waterkwantiteit en -kwaliteit.

"Het Europees landbouwbeleid moet veel meer inspelen op de uitdagingen van de 21e eeuw. Ik noem bijvoorbeeld klimaatverandering en de waterproblematiek. Publiek geld moet worden gebruikt om de landbouw om te vormen tot een duurzame sector door boeren te belonen als zij investeren in duurzaamheid. Subsidies geven op basis van productie is uit de tijd", aldus Buitenweg.

Randvoorwaarden import
Verder vinden de Groenen dat geïmporteerde producten aan dezelfde randvoorwaarden moeten voldoen als Europese producten. Volgens Buitenweg gaan de regels die wij aan Europese producten stellen teniet door de toenemende import van landbouwproducten buiten Europa, die hier niet aan voldoen.

"De Europese Commissie moet zich binnen de WTO (Wereld Handelsorganisatie) inzetten voor het concept van gekwalificeerde markttoegang. Zo voorkom je het dumpen van producten en bescherm je Europese boeren tegen oneerlijke concurrentie. Voor ontwikkelingslanden kan daarop een uitzondering worden gemaakt om duurzame economische ontwikkeling van die landen te bevorderen", aldus Buitenweg.

Bescherm ontwikkelingslanden
Ook pleit GroenLinks voor vergaande hervormingen van het mondiale landbouwbeleid. Landbouw speelt namelijk een centrale rol in armoedeverlichting in ontwikkelingslanden, terwijl die momenteel de concurrentie met de Europese landbouwsector niet aan kan. "Het is daarom belangrijk alle exportsubsidies in 2013 of liefst eerder af te schaffen. Maar dit is niet genoeg. Bovendien moet er een regeling komen die ontwikkelingslanden in staat stelt om hun eigen landbouw te beschermen", aldus Buitenweg.

De voorstellen van het Europarlement gaan volgens GroenLinks de goede kant op. Maar het is wel zaak om de Europese Commissie bij de les te houden. In mei komt de Europese Commissie met nieuwe voorstellen voor een verdere hervorming van het landbouwbeleid.

Wat nu al van die Commissievoorstellen over de voortgang van is uitgelekt, is niet bepaald hoopgevend. Er worden vooral problemen geconstateerd en nauwelijks oplossingen geboden. "De landbouw is ziek en moet dringend beter worden. Maar de patiënt is er niet mee geholpen als je alleen de koorts meet. We moeten ook voorzien in de remedie en de kwaal oplossen", aldus Buitenweg.

Zie ook: