Het woensdag gepresenteerde tussentijdse rapport van de CIA-onderzoekscommissie van het Europees Parlement verschaft genoeg bewijs dat er ernstige schendingen van mensenrechten hebben plaatsgevonden in Europa. Nu zijn de Europese regeringen aan zet, vindt GroenLinks-europarlementariër Kathalijne Buitenweg.
Het rapport maakt duidelijk dat lidstaten ook in geval van passieve samenwerking met de CIA aansprakelijk kunnen worden gesteld voor ontvoering, illegale detentie en ´rendition´, het clandestien vervoeren van gevangenen tussen landen in het kader van de oorlog tegen het terrorisme.
Gezien de tot nu toe verkregen getuigenverklaringen en documenten is het zeer aannemelijk dat Europese landen op de hoogte waren van illegaal vervoer van gevangenen via hun grondgebied en luchtruim. Vooral Italië, Zweden en Bosnië-Herzegovina hebben hoogstwaarschijnlijk actief dan wel passief meegewerkt aan de illegale overdracht van mensen naar Guantánamo of landen zoals Egypte, waar deze personen gemarteld werden.
Zo hebben de Zweedse autoriteiten twee personen overgedragen aan CIA agenten om ze naar Egypte te brengen, wetende dat ze daar grote risico liepen gemarteld te worden. Ook Bosnië heeft medewerking verleend aan het illegale transport van zes mannen naar Guantánamo, in strijd met een gerechtelijk oordeel. De zes zitten daar al meer dan 4 jaar vast, zonder enige aanklacht.
Het rapport stelt verder dat sinds 2001 honderden CIA-vluchten gebruik hebben gemaakt van het Europese luchtruim en Europese vliegvelden. Geen enkel Europees land heeft de moeite genomen deze vluchten te controleren. Ook de Nederlandse regering heeft dit nagelaten.
Kathalijne Buitenweg: "Door dit tussentijdse verslag verschuift de bewijslast naar de regeringen. De afgelopen weken hoorden we slachtoffers van ´rendition´, diverse rechters, advocaten, journalisten, en een voormalig Britse ambassadeur. Wij hebben ook bewijzen gezien van vluchten die herleid kunnen worden tot de CIA. Nu mogen de Europese regeringen niet meer achterover leunen. Er moeten snel maatregelen komen om de controle op verdachte vluchten in Europa aan te scherpen. De Tweede Kamer zou in navolging van de Duitse Bondsdag een onderzoek moeten instellen naar de rol van de Nederlandse regering."