In het Groningse Ter Apel demonstreerden zondag 4 juli zo'n achthonderd mensen tegen een vertrekcentrum voor uitgeprocedeerde asielzoekers. Ook GroenLinks liep mee en GroenLinks-europarlementariër Kathalijne Buitenweg hield een toespraak.

Het is de bedoeling dat het huidige AZC in Ter Apel wordt omgebouwd en in juli wordt geopend als vertrekcentrum. “Het verwijdercentrum haalt de menselijkheid weg uit het beleid. Gemeenten, die het zelf moeilijk vinden om mensen op straat te zetten en tegen maatschappelijk protest aanlopen, kunnen voortaan hun verantwoordelijkheid afschuiven. Zij kunnen hun handen in onschuld wassen, want zij dragen alleen maar mensen over aan de rijksoverheid”, aldus Buitenweg tijdens haar toespraak.

Hier de integrale tekst van de toespraak die Kathalijne Buitenweg 4 juli in Ter Apel hield:

GroenLinks steunt jullie actie, onze actie, tegen de ombouwing van het asielzoekerscentrum in Ter Apel tot vertrekcentrum.

Hoe kán de gemeenteraad van Vlagtwedde daar mee hebben ingestemd? Het verwijdercentrum haalt de menselijkheid weg uit het beleid. Gemeenten, die het zelf moeilijk vinden om mensen op straat te zetten en tegen maatschappelijk protest aanlopen, kunnen voortaan hun verantwoordelijkheid afschuiven. Zij kunnen hun handen in onschuld wassen, want zij dragen alleen maar mensen over aan de rijksoverheid.

Het doel van een vertrekcentrum is om mensen weg te halen uit hun sociale omgeving, om hun te onttrekken aan natuurlijke bescherming. Het gaat erom buren van elkaar te vervreemden. Om inwoners van Nederland tot vreemdelingen voor elkaar te maken. En om afgesneden van menselijkheid – in de anonimiteit – mensen die al jaren hier wonen het land uit te zetten.

Deze logica is onacceptabel. Het is onmenselijk.

Natuurlijk zal elk asielbeleid ook een terugkeerbeleid kennen.  En daar zal altijd protest tegen bestaan. Maar dit protest is – terecht - heel breed gedragen.
Omdat de regering echt fout zit. Dat is hier vandaag goed te zien. Niet alleen de betrokken maatschappelijke organisaties roeren zich. Maar buren, schoolouders, vrienden, stadsgenoten, zijn allemaal aanwezig. Geweldig.

Die brede verontwaardiging en woede, die deel ik. Omdat het asielbeleid echt beneden alle peil is. Gespeend van normen en waarden. Kijk maar eens naar de internationale normen. Het Nederlandse vreemdelingenbeleid is lijnrecht strijdig met het verdrag van de Verenigde Naties inzake de Rechten van het Kind. Daarin heeft Nederland, met voorop de Christen-democraten van Jan Peter Balkenende zich gebonden om kinderen een veilige verzorgende en opvoedende omgeving te geven.

Ik ben zelf moeder. Een kind moet zich kunnen hechten om een gezonde sociaal-economische ontwikkeling door te kunnen maken. Eerst kinderen járen hier laten wonen, en ze dan wegrukken bij hun vriendjes vandaan en sturen naar een voor hun volstrekt vreemde omgeving, waarvan ze soms niet eens de taal spreken, is een kwestie van géén waarden en géén normen. Het terugsturen van gezinnen met kinderen die hier al jarenlang verblijven zou een blijvende schande voor Nederland zijn.

In het Europees Parlement is brede verontwaardiging over de Nederlandse maatregel. Door de BBC werden de uitzettingen in volle overtuiging deportaties genoemd. De Nederlandse regering doet steeds alsof het “gekke Henkie” van Europa is. Alsof andere landen veel restrictiever zijn. Maar het is blind voor de goede voorbeelden elders in Europa.

U zult begrijpen dat ik doorgaans geen fan ben van Silvio Berlusconi, de Italiaanse partijgenoot van onze premier Balkenende. Maar vorig jaar heeft Italië wel aan 634.728 mensen alsnog een verblijfsvergunning verleend. Daarmee vergeleken is een pardon voor 26.000 mensen die hier al jaren verblijven heel goed te doen.

Beste mensen, we plukken nu de wrange vruchten van afspraken die al jaren geleden gemaakt zijn in de nieuwe vreemdelingenwet. We zijn laat. Maar we zijn niet té laat in onze protesten, want de uitzettingen kunnen nog voorkomen worden als er maar genoeg politiek wil is. Maar het is wel goed om ook nu al te kijken naar welke nieuwe voorstellen in het vat zitten.

Totdat er een Europese grondwet is, maken de nationale regeringen Europese wetten achter gesloten deuren. Met nauwelijks parlementaire controle. En daar hebben ze besloten dat kinderen vanaf 12 jaar die naar hun ouders willen, in het kader van gezinshereniging, eerst een test moeten afleggen. Niet geslaagd betekent dat je niet naar papa en mama mag. Nederland steunt dit. Het Europees Parlement heeft op initiatief van GroenLinks daartegen nu een rechtszaak lopen. Dit is strijdig met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens.

En Nederland steunt ook dat mensen mogen worden uitgezet nog voordat de rechter een definitieve uitspraak heeft gedaan in hun beroepsprocedure. De uiteindelijke zitting kunnen mensen dan volgen via een video-scherm in het land van oorsprong. Hoe absurd. Ook daartegen zullen wij een rechtszaak beginnen bij het Europees Hof in Luxemburg.

In Europa speelt Nederland een negatieve rol. Nederland is in zeker opzicht inderdaad een van de gekke Henkies van Europa. Niet omdat het menselijkheid zou tonen. Maar juist omdat het vaandeldrager is van een smoezelige coalitie van landen, met Oostenrijk, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk, om mensenrechten te schenden, de rechtsstaat uit te hollen en barmhartigheid de rug toe te keren.

Dat kunnen wij niet toestaan. De Nederlandse regering is hierin een slechte vertegenwoordiging van de Nederlandse bevolking. Dat moeten wij via acties als deze laten zien.