Onderzoek van GroenLinks laat een nauw verweven netwerk zien van politieke benoemingen, achterkamertjespolitiek en invloeden vanuit de top van het bedrijfsleven. Politieke adviescommissies, zoals de commissie Meijer over boren in de Waddenzee, hebben te veel invloed en verstrengelde belangen. GroenLinks wil de macht van dergelijke commissies aan banden leggen.
GroenLinks presenteert vandaag het rapport 'De Schaduwmacht'. In dat rapport laten wij zien hoe de schaduwmacht van politieke adviescommissies werkt. Sinds 1994 heeft de regering 90 van die commissies ingesteld, vrijwel altijd (85%) voorgezeten door prominente politici van de gevestigde politieke partijen (CDA, PvdA, VVD en D66). Deze 'schaduwmacht' van (oud-) politici is sterk verweven met de top van het bedrijfsleven. Velen hebben tal van nevenfuncties, waaronder commissariaten, die de schijn van belangenverstrengeling wekken. In de wereld van de schaduwmacht gaat het niet om inhoudelijke kennis maar om bestuurlijke kennissen. In het rapport 'De Schaduwmacht' wordt een analyse gegeven van het functioneren van dit old-boysnetwork en de kwalijke invloed die het heeft op de politieke besluitvorming.
GroenLinks wil een eind maken aan de verstikkende deken die de commissies over de politiek leggen. Commissies verzwakken het democratische proces. Bovendien doen zij hun werk in achterkamertjes, terwijl het debat thuis hoort in het parlement, in alle openheid. De belangenverstrengeling en verwevenheid met de gevestigde belangen moeten worden aangepakt. Politici moeten weer hun 'eigen verantwoordelijkheid' nemen en zelf politieke keuzes maken en verdedigen. Daarom moet er een eind komen aan de huidige praktijk van commissies.
GroenLinks wil dat er minder commissies komen en dat er meer gebruik wordt gemaakt van bestaande kennis en onderzoeksmogelijkheden. Bij de commissies die er nog wel komen, moet het parlement een grotere rol krijgen. De Tweede Kamer krijgt een beslissende rol in de benoeming van de leden van de commissies en houdt hoorzittingen met de commissieleden. Bovendien krijgt het parlement zelf meer onderzoekscapaciteit en moeten de commissies hun werk in de openbaarheid gaan doen. Tenslotte willen wij meer Belgen benoemen in politieke adviescommissies. Ze spreken de taal en de kans is zeer gering dat zij verstrengelde belangen hebben.
Wijnand Duyvendak