GroenLinks wil dat de Nma optreedt tegen de prijsverhogingen bij de NS. De NS verhoogt vandaag de prijzen en wil in juli de prijzen nogmaals verhogen. Volgens GroenLinks maakt de NS misbruik van haar positie als monopolist. De treinreiziger heeft het nakijken. Die betaalt steeds meer voor een 'product' waarvan de kwaliteit zeer te wensen over laat.

De overheid heeft de NS (tegen de zin van GroenLinks) in 1994 verzelfstandigd. Helaas heeft de overheid daarbij nagelaten om goede regels te maken om machtsmisbruik door het bedrijf te voorkomen. Zowel als het gaat om de kwaliteit van het treinvervoer als om de prijzen heeft de overheid te weinig machtsmiddelen in handen. Dat blijkt wederom bij de huidige onredelijke prijsverhogingen. De verzelfstandiging was een slecht idee en is slecht uitgevoerd.

GroenLinks steunt de juridische actie van minister de Boer om via het contract tussen overheid en NS de dubbele prijsverhoging te stoppen. Het is echter maar de vraag of deze overeenkomst de overheid wel voldoende middelen geeft om het bedrijf bij te sturen en machtsmisbruik te voorkomen.

Het GroenLinks kamerlid Wijnand Duyvendak komt daarom zelf in actie. Hij doet als treinreiziger een beroep op de Nma (Nederlandse mededingingsautoriteit). Hij verzoekt de Nma per brief (zie onder) om de NS te dwingen slechts redelijke prijzen te berekenen. De Nma heeft als taak om te voorkomen dat bedrijven misbruik maken van hun machtspositie; dat is precies wat hier aan de hand is. Volgens Duyvendak mag de extra prijsverhoging in juli niet doorgaan.

-----------------

Geachte heer Kist,

Middels deze brief verzoek ik u op te treden tegen de NS, aangaande de dubbele prijsverhoging in het jaar 2003.

Zoals u wellicht weet zijn de NS voornemens de prijzen van de treintarieven in 2003 te verhogen met in totaal 9,05%. De eerste prijsverhoging is vandaag ingegaan, officieel na het sluiten van de loketten op 31 december. De tweede prijsverhoging wacht ons op 1 juli 2003.

De prijsverhoging heeft geen relatie met de verwachte nationale prijspeilontwikkeling in 2003 (2,5%) of, indien over het voorgaande jaar berekend met de prijspeilontwikkeling in 2002 (3,5%). De prijsverhoging heeft ook geen relatie met de ontwikkeling van de lonen in de spoorsector. Recent is voor het spoorpersoneel een CAO afgesloten met een loonsverhoging van slechts 6% voor 2 ¼ jaar.

Het aanbod van het 'reisproduct' door de NS rechtvaardigt de tariefstijging evenmin. Als reiziger word ik geconfronteerd met de zeer slechte dienstverlening van de NS. De extern gecommuniceerde ambities over punctualiteit en groei van het treinverkeer zijn in 2002 niet nagekomen en zullen ook in 2003 naar alle waarschijnlijkheid niet gerealiseerd worden. De dienstregeling wordt regelmatig niet of slechts ten dele uitgevoerd.

Het is overigens de vraag of de tariefstijging wel in lijn is met het contract tussen overheid en NS. Daarin is onder meer bepaald dat de tarieven slechts eenmaal per jaar met maximaal 2% boven inflatieniveau verhoogd mogen worden. Als derde partij is het voor mij als reizger echter niet mogelijk deze privaatrechtelijke overeenkomst tussen staat en NS afgedwongen te krijgen.

Of de minister van Verkeer en Waterstaat succesvol zal zijn indien hij middels juridische actie in het kader van het contract de dubbele prijsverhoging wil voorkomen, is onduidelijk. Feit blijft dat reizigers geen wezenlijke invloed hebben kunnen uitoefenen op deze overeenkomst. Ongeacht deze overeenkomst moet machtsmisbruik door een monopolist richting klanten verhinderd worden.

Reizigers die zoals ik afhankelijk zijn van het openbaar vervoer per spoor, zijn overgeleverd aan wat de NS biedt aan kwaliteit en prijs. Voor de NS bestaat er voor de langere afstanden geen alternatief openbaar vervoer. De NS is bovendien door de overheid verzekerd van het alleenrecht op het zogenaamde Hoofdrailnet tot 2010. Naar mijn mening maakt de NS misbruik van deze monopoliepositie, door een prijsverhoging die naar mijn mening exorbitant en onterecht is.

Als reiziger verzoek ik u spoedig stappen te ondernemen om de tweede prijsverhoging in 2003 te voorkomen.

Met vriendelijke groet,

Wijnand Duyvendak