Bij varkensslachterijen en kippenslachterijen in Nederland worden op grote schaal dieronvriendelijke en zelfs illegale slachtmethoden gebruikt. De controle van het ministerie is volstrekt ontoereikend. Dit bleek vandaag uit een hoorzitting in de Tweede Kamer, georganiseerd door GroenLinks en de organisaties Varkens in Nood en Dierenrecht Nederland. GroenLinks, SP en Partij van de Arbeid vragen de minister met spoed om opheldering.

Deze partijen willen een diepgaand onderzoek naar de handhaving van dierenwelzijn door het landbouwministerie. Als de minister dat niet onafhankelijk uit laat voeren, zal de Kamer het heft in eigen handen moeten nemen.

Dagelijks worden in Nederland tienduizenden varkens per dag vergast met kooldioxide. Experts op de hoorzitting noemden dit een vorm van dierenmishandeling: varkens raken maar langzaam bewusteloos en ondervinden extreme stress. Dit is illegaal, want de wet verplicht dat de dieren snel en doeltreffend worden gedood. Het ministerie controleert hier niet op, camera’s of ramen ontbreken in de vergassingskamers. Van kippenslachterijen komen meldingen van een lange lijdensweg voor kippen: stroombaden die de dieren moeten verdoven zijn vaak op een te lage stroomsterkte ingesteld, waardoor de dieren onverdoofd aangesneden worden en vervolgens ook nog eens levend in een heet bad terecht kunnen komen. De stroomsterkte is wettelijk vastgesteld, maar controle hierop ontbreekt. Deze misstanden zijn bekend bij het ministerie, maar er wordt niet ingegrepen.

Wijnand Duyvendak
Krista van Velzen
Harm Evert Waalkens

Hieronder de vragen die we hebben gesteld aan minister Veerman:

Vragen van de leden Duyvendak (GroenLinks), Van Velzen (SP) en Waalkens (PvdA) aan de minister van LNV over misstanden bij kippen- en varkensslachterijen en het toezicht van de AID

1. Bent u ermee bekend dat bij pluimveeslachterijen geen meters aanwezig zijn om te controleren of de wettelijk verplichte stroomsterkte (op basis van artikel 2 van de Regeling doden van dieren) gerealiseerd wordt? Deelt u het standpunt dat handhaving van dit artikel daarmee de facto onmogelijk is? Zo nee, waarom niet en hoe wordt dit dan gehandhaafd?

2. Bent u bereid een landelijke inventarisatie van de gebruikte stroomsterkte bij elektrische waterbaden te maken? Zo nee, waarom niet?

3. Bent u bereid ampère-meters verplicht te stellen? Zo nee, waarom niet?

4. Waarop is de wettelijke eis van een stroomsterkte van 100 milli-ampère (mA) per kip gebaseerd? Welke garantie geeft dit dat het dier volledig bewusteloos raakt?

5. Wat is uw reactie op het feit dat dodingsexperts de stroomsterkte van 100 milli-ampère vanuit dierenwelzijnsoogpunt te laag vinden? Bent u bereid onderzoek te verrichten naar de vanuit oogpunt van dierenwelzijn optimale situatie? Zo nee, waarom niet?

6. Wat is uw reactie op het feit dat bij de twee grootste Nederlandse varkensslachterijen in Boxtel en Gorinchem (maar wellicht ook bij andere varkensslachterijen), die gebruik maken van CO2-bedwelming, niet te controleren is of voldaan wordt aan de wettelijke vereiste dat “de dieren elke vermijdbare opwinding of pijn of elk vermijdbaar lijden wordt bespaard” (artikel 7 Besluit doden van dieren) omdat het vergassingsproces zich volledig aan het zicht onttrekt?

7. Op welke wijze heeft de handhaving hier tot nu toe plaatsgevonden? Is deze naar uw oordeel adequaat? Zo ja, waarom? Zou niet tenminste via cameratoezicht, een inspectieluik voor controleurs of iets dergelijks, inzicht moeten worden gegeven in het proces van vergassen? Zo nee, waarom niet?

8. Welke stappen gaat u ondernemen om de AID beter controle te laten uitoefenen op de diervriendelijkheid van de bedwelmingsmethoden bij varkensslachterijen?

9. Wat is uw reactie op het feit dat bedwelmingsexperts het vergassen van dieren met kooldioxide, zoals bij Nederlandse varkensslachterijen op grote schaal gebeurt, als dieronvriendelijk beschouwen, vanwege de relatief lange doodsstrijd die er het gevolg van is?

10. Bent u bereid CO2 als bedwelmingsmiddel voor dieren te verbieden? Zo nee, waarom niet?

11. Bent u bekend met het CAS-verdovingssysteem voor kippen? Bent u van mening dat dit een relatief diervriendelijke bedwelmingsmethode voor kippen is? Is dit systeem in Nederland toegestaan? Zo nee, waarom niet?

12. Welke gasmengsels zijn in Nederland toegestaan voor het verdoven van dieren? Welk gasmengsel is hiervan het meest diervriendelijk? Bent u bereid het meest diervriendelijke alternatief verplicht te stellen? Zo nee, waarom niet?

13. Heeft uw inspectiedienst inzicht in het gasmengsel dat wordt gebruikt bij VION in Boxtel? Zo ja, waaruit bestaat het gasmengsel? Zo nee, hoe verklaart u het dat dit bij de AID niet bekend is?

14. Is de, in het verleden veelvuldig toegepaste, CO2-vergassing bij grootschalige dierruimingen legaal? Zo ja, wat is de wettelijke basis hiervan?

15. Bent u bekend met het feit dat het dubbel aansnijden van de hals, waarbij niet één maar twee slagaders worden doorsneden en de bloeddruk op de hersenen meteen verdwijnt, diervriendelijker is dan het enkel aansnijden? Is het enkel aansnijden van de hals in Nederland toegestaan? Zo ja, wanneer wordt dit verboden?

16. Kunt u aangeven hoeveel meldingen de Landelijke Inspectiedienst (LID) van de Dierenbescherming jaarlijks doorgeeft aan de AID en in hoeveel gevallen deze melding wordt nagetrokken door controle ter plekke?

17. Hoeveel van de door LID en AID aangebrachte processen verbaal wordt uiteindelijk geseponeerd? Hoe is de verdeling van de sepots over de verschillende rechtbanken?

18. Bent u bereid het AID-onderzoek uit 2002 naar de naleving van het varkensbesluit te herhalen? Zo neen, waarom niet? Zo ja, op welke termijn?

19. Is het waar dat er Europese landen zijn die het ritueel slachten van dieren verboden hebben? Zo ja, welke landen zijn dat en hoe hebben ze dat geregeld?

20. Vindt u het wenselijk dat een groot deel van het ritueel geslachte vlees wordt geëxporteerd naar het buitenland? Deelt u onze mening dat ritueel geslacht vlees, waarvoor nu op culturele gronden een verruiming wordt geboden van de ‘normale’ dierenwelzijnseisen, niet naar het buitenland zou mogen worden geëxporteerd? Zo neen, waarom niet?