De vrede in de Balkan is fragiel. Daar is iedereen het over eens. In het evaluatieverslag van het stabilisatie- en associatieproces pleit GroenLinks-europarlementariër Joost Lagendijk voor een aantal punten om de stabiliteit in de regio te bevorderen. Zo wil hij onder andere helderheid omtrent de status van Kosovo.

Vandaag, donderdag 7 november, stemde het Europees Parlement in met Lagendijks verslag. Afgelopen zomer presenteerde de Europese Commissie haar evaluatie van het stabilisatie- en associatieproces op de Balkan dat door de Europese Unie na de oorlog in Kosovo is gestart om de regio nauwer te betrekken bij Europa. Lagendijk vulde dit rapport aan met een aantal aanbevelingen.

Kosovo
Eén daarvan is helderheid over de status van Kosovo. "Nu de verhouding tussen Servië en Montenegro duidelijker is, wordt het ook tijd de relatie tussen Servië en Kosovo duidelijker te definiëren", aldus Lagendijk. "Als dat achterwege blijft zou het wel eens een belangrijke bron van instabiliteit in de regio kunnen blijven."

Rechtsstaat, onderwijs en media
Verder pleit Lagendijk voor versterking van de rechtstaat (met name het terugdringen van georganiseerde criminaliteit en corruptie) en het bevorderen van onderwijs dat de verzoening tussen de bevolkingsgroepen kan stimuleren. Lagendijk: “De EU kan hier een rol spelen door bijvoorbeeld de ontwikkeling van onderwijsmateriaal en schoolboeken te ondersteunen die een objectief geschiedenisbeeld, wederzijds begrip en respect voor elkaar's culturen bevorderen.”
Tenslotte moet er een actief mediabeleid ontwikkeld worden met onafhankelijkheidswaarborgen zodat de media haar rol als waakhond van de democratie kan uitoefenen.

Toekomst
De Europese Commissie en de Europese Raad moeten sterker dan tot nu toe politieke voorwaarden verbinden aan de samenwerking met de Balkan. Lagendijk: "De landen van de Balkan willen graag lid worden van de Europese Unie. Dit perspectief motiveert om moeilijke veranderingen door te voeren. De EU moet hier beter gebruik van maken. Voordat de landen in een nieuwe fase kunnen treden - zoals het verkrijgen van de status van kandidaat-lidstaat - moeten zij volgens mij aan drie criteria voldoen: samenwerking met het Joegoslaviëtribunaal, een duidelijk terugkeerbeleid voor vluchtelingen en vooruitgang in de strijd tegen georganiseerde misdaad en corruptie."