Volgende week benoemt het Europarlement een nieuwe Europese Ombudsman. De Campaign for Parliament Reform, een groep europarlementariërs die vernieuwing en hervorming nastreven, organiseert een openbaar einddebat. GroenLinks-europarlementariër Kathalijne Buitenweg, medeoprichter van de CPR: “Dit debat past in ons streven naar meer openbaarheid en transparantie. Moge de beste Ombudsman winnen om de burgerrechten te beschermen.”

De Europese Ombudsman ‘bestaat’ sinds 1995, ingesteld bij het Verdrag van Maastricht, en zet zich in voor klachten van burgers over wanbeheer van EU-instellingen en –organen als Europol, het Hof van Justitie of het Europees Parlement. Zo pleit zij, in opdracht van ‘boze’ burgers, voor openbaarheid van documenten, bescherming van privacy en burgerrechten.

Zinvol
Vanaf 1995 heeft de Europese Ombudsman meer dan 10.000 klachten behandeld. Dat het werk van de Ombudsman zinvol is, is meermaals gebleken. Zo verkreeg Statewatch, een Britse niet-gouvernementele organisatie die op de burgervrijheden in de EU toeziet, - na tussenkomst van de Ombudsman - documenten van de Raad. De Ombudsman behandelt ook geschillen van EU-werknemers. Na een onderzoek van de Ombudsman trok de Europese Commissie een regel in die discriminatie op grond van geslacht mogelijk maakte. Ook leeftijdsdiscriminatie is daardoor aangepakt. Buitenweg: “De instellingen van de Europese Unie hebben een voorbeeldfunctie te vervullen. De Europese Ombudsman houdt de vinger aan de pols om te zorgen dat de Unie zich netjes gedraagt.”

Campaign for Parliament Reform
De Campaign for Parliament Reform (CPR) is begin 2001 door Kathalijne Buitenweg (GroenLinks), Michiel van Hulten (PvdA) en Lousewies van der Laan (D'66) opgericht om een aantal veranderingen binnen het Europees Parlement te bewerkstelligen. Deze hervormingsvoorstellen omvatten onder meer het beperken van vergoedingen van parlementariërs tot de werkelijk – aantoonbaar - gemaakte kosten, het verbeteren van de werksituatie van assistenten (sommige parlementariërs betalen slecht en zwart), en het waarborgen van publieke toegang tot documenten via internet. De Ombudsman kan een belangrijke rol spelen in een aantal van die doelen. Inmiddels hebben bijna honderd europarlementariërs zich gemeld om de doelstellingen van de CPR te onderschrijven en betrokken te worden bij de CPR.

Bij de wisseling van het voorzittersschap van het Europees Parlement in januari 2002 organiseerde de CPR ook een openbaar debat tussen de kandidaten. Buitenweg: “Zo’n openbaar debat maakt duidelijk dat er iets te kiezen valt. De kandidaten kunnen later ook aangesproken worden op beloften die zij tijdens zo’n debat gestalte doen. Een openbare verantwoording weegt toch vaak net iets zwaarder en zet de verschillen helder uiteen.”

Maandagavond 13 januari gingen de vijf kandidaten Nikiforos Diamandouros, Guiseppe Fortunato, Pierre-Yves Monette, Roy Perry en Herman Wuyts onder leiding van Dennis Abbott (journalist van de European Voice) in Straatsburg met elkaar in debat. De Griekse kandidaat Nikiforos Diamandouros is uiteindelijk door het Europees Parlement gekozen tot de nieuwe Europese ombudsman.