De discussie over ‘homotherapie’ bij Different vraagt om een beetje nuance, schrijft Eerste Kamerlid Ruard Ganzevoort in een opiniestuk in Trouw. Is het eigenlijk wel zo erg om therapie aan te bieden voor christenhomo’s die moeite hebben met hun seksuele geaardheid? Er bestaan – ook binnen kerken – heel verschillende meningen over homoseksualiteit, van totale acceptatie tot totale afwijzing. Die visies zijn ook in beweging. Zelfs waar men homoseksualiteit als zonde ziet, heeft men meer dan vroeger oog voor de homoseksuele mens.
Theologie en psychologie
Different sluit vooral aan bij evangelische en orthodox-protestantse kerken die homoseksualiteit zien als zonde of strijd. Daarbij gebruikt men vaak een theologische en een psychologische redenering. De theologische gaat uit van een paar bijbelteksten waarin seks tussen mannen verboden wordt (vrouwen zijn bijna buiten beeld) en de algemene heteroseksuele teneur van de bijbel en de traditie. Er is weinig oog voor het verschil in tijd en cultuur en de teksten worden een op een vertaald naar het heden, waarbij ook teksten die gaan over seksueel wangedrag worden toegepast op respectvolle liefdesrelaties. Dat verdient theologische kritiek: we doen noch de bijbel, noch de mens recht met deze uitleg. Sterker nog: we gebruiken de bijbel om een minderheid met religieuze middelen te marginaliseren en dat is nu precies waar de bijbel wel heel fel tegen is.
De psychologische redenering ziet homoseksualiteit niet als geaardheid, maar als stoornis, handicap, ziekte of scheefgroei. De meest voorkomende redenen zijn problemen in de relatie met de ouders, seksueel misbruik, eenzaamheid, pesten en dergelijke. Soms kan die scheefgroei met therapie weer worden gecorrigeerd maar in de meeste gevallen moet je leren leven met je gevoelens, niet ‘toegeven aan een homoseksuele levensstijl’. Deze psychologische redenering staat volstrekt buiten de wetenschappelijke en therapeutische consensus en valt dan ook in de categorie kwakzalverij.
Wat Different doet
In die wereld biedt Different begeleiding aan mensen met hun homoseksuele gevoelens en geloof om willen gaan. Veel cliënten hebben daar baat bij, want ze vinden begrip voor hun geloofsworsteling, overwinnen hun schaamte en werken aan problemen uit hun levensloop (die heeft namelijk vrijwel iedereen die wat voor hulp ook zoekt). Het enige wat ze niet kunnen, is het veranderen van seksuele geaardheid. Je kunt namelijk wel de kracht van je homoseksuele gevoelens laten verminderen, je wordt er geen hetero van.
Is het erg dat Different dit soort therapie aanbiedt? Er zijn wel meer aparte, vreemde, bizarre en ongegronde therapieën. Zolang het niemand kwaad doet, is het leven en laten leven. En mensen hebben baat bij aandacht voor pijnpunten uit hun leven. Het probleem is alleen dat Different dat allemaal koppelt aan homoseksualiteit en daarmee het probleem in stand houdt.
Het echte probleem is dat homo’s in orthodox-christelijke kring een verhoogd risico hebben op psychische problemen, tot aan suïcidepogingen toe. Wat wil je als je voortdurend hoort dat je zondig of ziek bent. Als ze dan hulp zoeken, komen ze (al dan niet gestuurd) bij een organisatie als Different. Dat helpt om de scherpste kantjes eraf te schuren, maar het blijft homoseksualiteit definiëren als probleem. Different’s hulpverlening is dan ook symptoombestrijding die een homo-onvriendelijk klimaat ondersteunt.
Dat moeten we niet verbieden maar wel op inhoud en argumenten bestrijden. En goede zorg bieden aan mensen die klem zitten tussen geloof en homoseksualiteit. Niet door als Different homoseksualiteit bij voorbaat af te wijzen en ook niet door als sommige seculiere hulpverleners geloof van cliënten niet serieus te nemen. Echte hulp betekent dat je mensen helpt om hun eigen weg te vinden.