Integriteitscode Eerste Kamerfractie

De Eerste Kamerfractie heeft een integriteitscode vastgesteld. De code is ontwikkeld naar aanleiding van een advies over integriteitsafspraken dat in mei 2014 aan de Eerste Kamer is aangeboden. Eerder concludeerde de Raad van Europa dat Nederland een tamelijk effectief systeem heeft om integriteit onder parlementariërs te bevorderen, maar dat hierover wel enkele nieuwe afspraken gemaakt zouden kunnen worden.

Integriteitscode GroenLinks Eerste-Kamerfractie

Eerste-Kamerleden dragen met hun praktijkervaring, specifieke deskundigheid en maatschappelijke betrokkenheid bij aan betere wetgeving. Tegelijkertijd kan die meerwaarde juist spanningen oproepen als professionele hoofd- of nevenfuncties vermengd raken met de rol van medewetgever. Mag je als Eerste-Kamerlid  meebeslissen over de toekomst van het onderwijs als je in het bestuur zit van een onderwijsinstelling? Mag je het woord voeren in een parlementair debat over nationale parken als je, onbetaald, voorzitter bent van een natuurbeschermingsorganisatie? En welk signaal geef je af door het accepteren van een geschenk van een lobbyorganisatie? Het zijn enkele voorbeelden van situaties waarmee je als senator geconfronteerd wordt. Soms levert dat dilemma’s op. Eerste-Kamerleden zijn immers geen fulltime parlementariërs. Voor hen is de senaat geen hoofd-, maar een bijbaan.

Voor ons, de Eerste-Kamerleden van GroenLinks, betekent dat vanzelfsprekend niet dat andere, mindere eisen gesteld worden aan onze integriteit. We willen een voorbeeld zijn voor de rest van de samenleving en daar gedragen we ons naar in ons hele doen en laten. Zowel in de Eerste Kamer als daarbuiten.

Bij de beslissing over wetten en regels die raken aan andere dagelijkse professionele bezigheden stellen wij, de Eerste-Kamerfractie van GroenLinks, gezamenlijk en ieder voor zich de cruciale gewetensvraag: ‘zou het besluit dat ik als Eerste-Kamerlid moet nemen anders uitvallen als ik andere specifieke persoonlijke of professionele belangen zou hebben gehad?’.

Partijdigheid in het parlement moet worden vermeden, dat onderschrijft iedereen direct. Anders komt de legitimiteit en de geloofwaardigheid van de democratische rechtstaat in het geding. In het openbaar bestuur hoort daarom elke politicus integer gedrag te vertonen. Integriteit versterkt het vertrouwen van burgers in het openbaar bestuur. Hoe stellen we ons dat voor?

• De Eerste-Kamerleden van GroenLinks stellen onder alle omstandigheden professionaliteit, onkreukbaarheid, onafhankelijkheid, betrouwbaarheid en zorgvuldigheid voorop.
• We onderschrijven het uitgangspunt dat onze individuele en gezamenlijke integriteit niet in het geding kan en mag komen.
• Het is van het grootste belang dat iedereen die dat wil moet kunnen zien wat GroenLinks in de Eerste Kamer tot hun beslissingen gebracht heeft.
• Door maximale openheid over alle door hen beklede hoofd-, neven-, advies- en partijpolitieke functies we bij aan een zo groot mogelijke openheid over onze belangenafwegingen  We registreren daarom alle door ons beklede hoofd-, neven-, advies- en partijpolitieke functies, betaald of onbetaald, in het door de Eerste Kamer daarvoor bedoelde openbare register.
• Bij de behandeling van een wetsvoorstel vermijden we zelfs de schijn van belangenverstrengeling. Als ons politieke handelen raakt aan onze specifieke persoonlijke en functionele belangen, stellen we ons terughoudend op. Dat geldt expliciet als een voorstel directe gevolgen heeft voor een organisatie waarvoor een politicus buiten de Kamer bestuurlijke verantwoordelijkheid draagt, bijvoorbeeld als het gaat om een subsidie die de organisatie ontvangt.
• Zodra we een mogelijke verwarring tussen specifieke persoonlijke of organisatorische belangen vermoeden praten we daar onderling over en garanderen we onbevooroordeelde besluitvorming.
• De Leden vermijden zelfs de minste schijn van belangenbeïnvloeding –of verstrengeling en gaan niet in op gunsten of wederdiensten.
• Cadeaus, reizen en uitnodigingen voor evenementen, diners e.d. worden alleen aanvaard voor zover ze redelijkerwijze bijdragen aan de goede en onafhankelijke uitvoering van het politieke ambt van volksvertegenwoordiger. Buitenlandse reizen op uitnodiging en geschenken met een hogere waarde dan vijftig euro worden geregistreerd in het door de Eerste Kamer daarvoor bedoelde register.
• We nemen ons expliciet voor om, gezamenlijk en/of afzonderlijk, ons periodiek en specifiek te trainen in het herkennen van integriteitsdilemma’s.

Naast deze integriteitscode hebben we ons verbonden aan de integriteitsregels van de Eerste Kamer en aan de integriteitseisen die GroenLinks stelt aan het functioneren van haar parlementariërs. Al naar gelang onze praktijkervaringen zullen we onze integriteitscode verder aanscherpen.