Het Europees Parlement debatteerde woensdag 3 september over de situatie in Irak. "De EU-lidstaten moeten zich over de oude geschillen heen zetten en zich gezamenlijk inspannen om Irak te redden", aldus GroenLinks-europarlementariër Joost Lagendijk over de situatie in Irak. Hij pleit voor een nieuwe VN-resolutie die de verantwoordelijkheid in Irak overdraagt aan de Irakezen en de Verenigde Naties.
Verzet
De recente bomaanslagen op het VN-hoofdkwartier in Bagdad en op ayatollah Hakim en zijn aanhangers in Najaf hebben de tekortkomingen van de door de Amerikanen geleide coalitie op afschuwelijke wijze onderstreept. Het verzet tegen de Amerikaanse aanwezigheid groeit onder alle bevolkingsgroepen. Veel Irakezen zijn kwaad over het Amerikaanse onvermogen om de orde te herstellen en nutsvoorzieningen te laten functioneren. Lagendijk: "Zelfs onder shi’ieten, die door Saddam hardhandig onderdrukt werden en aanvankelijk zijn val toejuichten, groeit de weerzin tegen de Amerikaanse heerschappij."
Vacuüm
Terwijl het verzet onder de bevolking toeneemt, breken de Amerikanen het bestaande staatsapparaat tot de grond toe af. Hierdoor ontstaat een gevaarlijk vacuüm: een werkeloze bevolking kijkt toe hoe zwaarbewapende buitenlandse militairen de orde proberen te handhaven, zonder succes en ten koste van veel onschuldige slachtoffers.
Irakese 'interim regeringsraad'
Deze week werd een kabinet benoemd van de Irakese 'interim regeringsraad'. Lagendijk: "Alleen wanneer zij niet langer marionetten van de Amerikanen zijn, kunnen deze Iraakse bestuurders het vertrouwen van de Iraakse bevolking winnen. De VN moet, samen met de Irakezen, aan een nieuwe grondwet werken en zo snel mogelijk de weg vrijmaken voor democratische verkiezingen."
Ernstig
Voor hen die Bush en Blair begin dit jaar waarschuwden voor het chaosscenario dat zich nu ontrolt is het verleidelijk om hun gelijk te halen. ‘Irak’ is inmiddels een zwaarwegend argument tegen de ‘preventieve oorlogvoering’ die Bush door zijn neo-conservatieve adviseurs is aangepraat. "Maar", zegt Lagendijk, "de toestand in Irak is te ernstig voor leedvermaak. De toekomst van 24 miljoen Irakezen staat op het spel. Bij een verdere destabilisering van Irak en het Midden-Oosten is ook Europa niet gebaat."