De Europese Groenen organiseerden op 4 juli een conferentie over Iran met het doel een oplossing te vinden voor de huidige crisis. Iran eist het recht op om nucleaire energie op te wekken, maar andere landen vrezen dat Iran de technologie zal gebruiken om atoomwapens te ontwikkelen.

Volgens het Non-Proliferatie Verdrag heeft Iran recht op het gebruik van vreedzame nucleaire technologie, maar het Westen twijfelt aan Irans intenties. In Amerika ijveren invloedrijke adviseurs al voor gewapend ingrijpen. "We moeten blijven praten om escalatie af te wenden," zegt europarlementariër Joost Lagendijk. "Daarbij moeten alle partijen ophouden te hameren op het eigen gelijk en beginnen met het zoeken van oplossingen."

Plutonium
Dreigende taal van de Iranese president Ahmadinejad over de vernietiging van Israel en onduidelijkheid over het gebruik van technologie heeft argwaan gewekt in Amerika, maar ook in Europa. Robert Cooper, rechterhand van EU-buitenlandcoördinator Javier Solana, gaf als verklaring voor het wantrouwen de onvolledige en de onjuiste informatie die Iran in het verleden had verstrekt. Bovendien hebben de inspecteurs van het Internationaal Atoomenergie Agentschap, het IAEA, de radioactieve stof plutonium en installaties in Iran gevonden die noodzakelijk zijn voor het produceren van atoomwapens en niet nodig zijn voor het opwekken van atoomenergie.

Khomeini
Volgens de Iranese ambassadeur bij het IAEA, Ali Asghar Soltanieh, zijn er wel degelijk civiele toepassingen voor die technologieën. Soltanieh betoogde dat Iran een grote behoefte heeft aan nucleaire energie. Atoomwapens zijn echter tegen de islamitische wet. Hij citeerde imam Khomeini, de stichter van de Islamitische Republiek Iran, om Irans vreedzame bedoelingen te onderstrepen: "...als ze doorgaan met het maken van atoomwapens en dergelijke, dan zal de wereld getroffen kunnen worden door vernietiging en het verlies zal alle volkeren treffen."

Groen alternatief
De Europese Groenen zijn sceptisch over de vreedzame toepassing van nucleaire technologie. Behalve grote onveiligheid en levensgevaarlijk nucleair afval, brengt het gebruik van atoomenergie ook de verleiding met zich mee atoomwapens te ontwikkelen. De Iraniërs zijn echter niet over te halen om van het gebruik van atoomenergie af te zien en te investeren in duurzame alternatieven. Dit zou vanuit het oogpunt van GroenLinks de beste, veiligste en duurzaamste oplossing zijn.

Stapsgewijs en op kleine schaal
Aangezien duurzame energie vanuit politiek oogpunt dus geen realistische oplossing lijkt, moet er een andere manier worden gevonden om de Iraniërs tevreden te stellen en tegelijkertijd de westerse zorgen weg te nemen. Het meest realistische plan kwam van Gareth Evans van de denktank International Crisis Group. Dit komt er op neer dat Iran stapsgewijs toestemming krijgt om op kleine schaal nucleaire technologie te ontwikkelen en te gebruiken voor het opwekken van kernenergie, maar in ruil daarvoor uitgebreide inspecties van het IAEA toelaat. Om Iran hiertoe te bewegen moet de EU bereid zijn om met het land samen te werken. Als de inspecteurs constateren dat Iran de technologie gaat gebruiken voor oorlogsdoeleinden, moeten gelijk ingrijpende sancties worden opgelegd.

Alternatief voor escalatie
"Ook dit is geen ideale oplossing," zegt Joost Lagendijk, "maar een ideale oplossing ligt op dit moment niet binnen handbereik. Beide kanten zullen bezwaar maken tegen dit plan." Uiteindelijk zal Iran zoveel kennis hebben dat het niet ver verwijderd is van het produceren van de kernbom, vrezen Westerse critici. Iran moet op zijn beurt vertragingen en beperkingen op zijn nucleaire programma accepteren. "We moeten ons inzetten voor een onderhandelde oplossing. Het alternatief, een aanval van Israel of de VS op Iran, zal rampzalige gevolgen hebben en moet voorkomen worden."

Zie ook: