Er komen veel misstanden voor bij de opsporing van sociale fraude, zo blijkt uit onderzoek van GroenLinks. Veel mensen klagen over intimidatie en onbehoorlijk gedrag van sociaal rechercheurs. GroenLinks vraagt De Geus en Van Hoof om dit uit te zoeken. Mensen die verdacht worden van fraude hebben recht op een fatsoenlijke behandeling.

Misstanden sociale recherche
GroenLinks ontvangt veel ernstige klachten over de sociale recherche: Een AOW-er die werd verdacht van samenwonen, is om 6 uur ’s ochtends van zijn bed gelicht en meegenomen naar het politiebureau. Hier werd hij in de cel gestopt en vervolgens urenlang verhoord. Ook ontving GroenLinks klachten dat de sociaal rechercheurs noodzakelijke medicijnen weigerden te geven, totdat de verdachten bekenden. Bijstandsmoeders zijn onder druk gezet: zij mochten hun kinderen niet van school halen totdat ze een bekentenis hebben afgelegd. En velen voelen zich zó onder druk gezet, dat ze een foutieve verklaring ondertekenen. Ineke van Gent heeft deze klachten gebundeld en zal deze donderdag aanbieden aan staatssecretaris Van Hoof. Zij vraagt hen om de opsporingsdiensten aan een onderzoek te onderwerpen, zodat deze misstanden tot het verleden zullen behoren.

Geen tandenborstels meer tellen
Veel opsporingscapaciteit wordt ingezet voor mensen met een uitkering, die worden verdacht van samenwonen: de zogenaamde tandenborsteltellers. Ook blijkt uit de inventarisatie van GroenLinks dat veel mensen, met name AOW-ers, de regels over samenwonen onduidelijk vinden. Veel ouderen durven niet mee bij elkaar op de koffie, samen boodschappen te doen, laat staan een lat-relatie aan te gaan. Naar de mening van GroenLinks werkt dit eenzaamheid in de hand. Daarom moet de ‘tandenborstelbrigade’ voor ouderen worden afgeschaft: AOW-ers die kunnen aantonen een eigen koop- of huurhuis te hebben en daar gas, water, licht en telefoon te betalen, zijn niet samenwonend en moeten daarom niet meer worden lastiggevallen door sociaal rechercheurs.

Belang opsporing heiligt niet alle middelen
Voor GroenLinks is het van groot belang dat sociale fraude wordt opgespoord. Deze opsporing mag echter niet doorslaan naar intimidatie en bedreiging van verdachten. GroenLinks vindt dat er bij ieder verhoor een raadsman aanwezig moet kunnen zijn, en dat van ieder verhoor video-opnamen worden gemaakt. Hiermee kan worden voorkomen dat sociaal rechercheurs te ver gaan in hun ondervragingsmethodes. Ineke van Gent zal aan de bewindslieden van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vragen deze twee voorwaarden op te nemen in de sociale wetgeving. Weigeren zij dit, dan zal zij op deze punten een initiatiefwet indienen.

De inventarisatie van misstanden bij de sociale recherche is hier te vinden.

Ineke van Gent