Vandaag heeft Femke Halsema aan het Presidum van de Tweede Kamer gevraagd een conferentie te organiseren over de manier waarop rechters en politici met elkaar om gaan. Inmiddels blijkt uit navraag van het radio 1 journaal dat een kamermeerderheid dit voorstel steunt. Hieronder volgt de brief van Halsema.

 

Het Presidium van de Tweede Kamer Der Staten Generaal

Binnenhof 1 a

2500 EA  Den Haag                                                                         Den Haag,14 februari 2005

Geacht Presidium,

Namens de Tweede Kamerfractie van GroenLinks wil ik uw aandacht vragen voor een ontwikkeling die ons in toenemende mate zorgen baart. Het betreft het gegeven dat door zowel nieuwe wetgeving rond terrorismebestrijding als een aantal spraakmakende strafzaken de 'trias politica' onder druk is komen te staan.

De gescheiden taken en verantwoordelijkheden van en de balans tussen de wetgevende, de uitvoerende én de controlerende macht lijken in de praktijk niet altijd meer gerespecteerd te worden. Steeds vaker zien we een publieke confrontatie tussen politici en de rechterlijke macht. Kennelijk is er sprake van een groeiend ongenoegen bij sommige politici over besluiten betreffende vervolging en veroordeling. Tegelijkertijd ervaren sommige rechters dat in toenemende mate als oneigenlijke bemoeienis. Bovendien vrezen zij dat nieuwe wetgeving tot nog meer interpretatie en beoordelingsruimte leidt en hen nog meer bloot zal stellen aan dergelijke kritiek.

Uiteraard is ons bekend dat de ‘trias politica’ in hoge mate een leerstuk is van ongeschreven staatsrecht. Dit leerstuk heeft echter al enkele eeuwen haar waarde in Nederland bewezen. Probleem is echter wel dat door het ongeschreven karakter ervan er ook geen forum bestaat waarin belangrijke representanten van de drie machten hun onderlinge omgang kunnen bespreken.

De fractie van GroenLinks lijkt het gelet op de recente gebeurtenissen wel wenselijk dat een gesprek dit voorjaar op gang komt. Graag zouden wij dan ook zien dat het Presidium van de Tweede Kamer het initiatief neemt bij het organiseren van een conferentie over deze kwestie.

Het lijkt ons van groot belang dat vertegenwoordigers van de regering, de rechterlijke macht én de Tweede Kamer op korte termijn van gedachten wisselen over hun onderlinge omgang. Hoever mag onderlinge kritiek reiken? Is het wenselijk en noodzakelijk om bestaande gebruiken her te bevestigingen, dan wel om nieuwe ‘gewoonte regels’ te ontwikkelen?

Het Presidium staat door de aard van haar taak boven de politieke partijen, bovendien is het de hoeder van het dualisme. Vandaar dat het in een uitstekende positie verkeert om de rol van initiatiefnemer op zich te nemen. Onder leiding van het Presidium kan de voorgestelde conferentie een belangrijke bijdrage leveren aan het verhelderen van verantwoordelijkheden en daarmee aan het versterken van onze democratische rechtsstaat. Graag vernemen wij spoedig een reactie op ons voorstel.

Met vriendelijke groet,

Femke Halsema