Europarlementariër Judith Sargentini is met de mensenrechtencommissie van het Europarlement op werkbezoek in Nigeria. Ze blogt over haar reis.

Waarom is de deelstaat Edo in het zuiden van Nigeria het centrum van de migratie en mensenhandel? De nieuwe gouverneur in Benin City, een stad met twee miljoen inwoners heeft niet zoveel aan wetenschappelijke analyses maar is wel de eerste politicus die onderkent dat het zo is en wil zijn verantwoordelijkheid nemen. 

“Wij hebben een probleem en dat moeten we hardop durven zeggen. Onze mensen zullen altijd migreren, maar graag wel via een legale route.” In augustus 2017 vormde de gouverneur een taskgroup van jonge slimme ambtenaren om meer banen voor jongeren te scheppen en projecten voor terugkerende migranten te organiseren.

En dat was niets te laat. Waar ze eerst vooral dachten aan vrouwen die terug kwamen uit Europa, kwamen er vanaf november vrijwel evenveel mannen als vrouwen terug uit detentie in Libië. Van de ongeveer zesduizend Nigerianen die nog in 2017 werden geëvacueerd uit Libië, kwam de helft uit Edo state. 

Girls Power Initiative

“Meisjes worden verhandeld en jongens worden gesmokkeld”, zei de lerares op een school waar we een les volgde in GPI, Girls Power Initiative, waarin gesproken wordt over kansen voor meisjes en de risico’s van mensenhandel. De lerares bedoelt uit te leggen dat dat meisjes reizen op afbetaling en jongens vooraf moeten betalen, maar bij aankomst vrij zijn om hun eigen weg te gaan. Sinds we weten wat ook hen overkomt in Niger en Libië is die gedachte aan hernieuwing toe.

Als je op vakantie door Italië in de middle of nowhere aan de provinciale weg opeens een schaarsgeklede dame aantreft, dan is dat vaak een Nigeriaanse uit Edo state. Het patroon is dat zij gratis naar Europa reizen en daar hun reis moeten afbetalen bij een Madam die hen als prostituee aan het werk zet. Het kost jaren om die schuld af te betalen en de omstandigheden waar in die vrouwen leven en werken is afgrijselijk. Bij vertrek uit Nigeria hebben ze bij een of andere priester een eed moeten zweren die hen met handen en voeten bindt. Vertrekken zonder afbetalen zal rampspoed over de familie brengen. 

Vloek

Na jaren niet omkijken naar de slachtoffers van mensenhandel, lijkt het CNN-filmpje over de behandeling van migranten in Nigeria ook hier iets verandert te hebben. Begin maart bezocht de gouverneur van Edo State de Oba - de koning en spiritueel leider - van de staat en verzocht hem de handelaren te vervloeken.

Die vloek is zo sterk dat hij eerder gedane geloften ongedaan kan maken. Ik heb me laten vertellen dat iedereen dat weet. Er zouden in Europa al vrouwen zijn weglopen bij hun Madam. De vloek is zo sterk dat er in Duitsland al Madams zouden zijn overleden en in Spanje ligt er een in kritieke toestand in het ziekenhuis.

Ook wij mochten bij de Oba op audiëntie. Lokale chiefs waren ook uitgelopen. Na een ingewikkeld begroetingsritueel met veel knielen in zijn paleis met zijn Louis XV-stoelen, Griekse zuilen en veel goudverf hield hij een goed betoog over het gevaar van mensenhandel en het recht op legale migratie. Gouverneur en koning lijken heel oprecht in hun wens de migratie uit Edo state te veranderen en bundelen hun wereldlijke en spirituele krachten om dat voor elkaar te krijgen.