De Oostenrijkse kanselier Sebastian Kurz maakte woensdag bekend dat hij het migratiecompact van de VN niet zal ondertekenen. De overeenkomst bestaat uit vrijblijvende afspraken over hoe landen omgaan met migratie. Het besluit is opvallend omdat Oostenrijk dit half jaar voorzitter is van de Europese Unie. Europarlementariër Judith Sargentini wil helderheid over verdere rol van de EU in dit proces.
In 2016 werd in VN-verband besloten om internationaal afspraken te gaan maken over migratie. Het compact is een niet-bindende overeenkomst die vastlegt hoe je op een veilige, ordelijke en reguliere manier omgaat met migratie. In principe gaat het dus om een intentieverklaring van de deelnemende landen en zijn ze nergens toe verplicht. Het is de eerste keer dat er in VN-verband is gewerkt aan een gezamenlijke aanpak van migratie in alle dimensies. Het compact beschrijft onder andere hoe je migranten het beste opvangt, hoe je ze beschermt en ook hoe je ze op een veilige en menswaardige manier kunt terugsturen.
Marrakesh
Eind dit jaar moet het compact worden ondertekend in Marrakesh. De onderhandelingen over de tekst zijn afgelopen juli afgerond en het is de tekst die hieruit is voortgekomen die nu tot controverse leidt. Sargentini maakt zich zorgen over de opstelling van de verschillende Europese landen. Hongarije gaf eerder al aan niet te willen tekenen en Polen en Tsjechië twijfelen. In Nederland roepen rechtse partijen op tot een boycot.
Sargentini: “Toen de VS zich in december 2017 terugtrok uit de onderhandelingen werd de Europese Unie gezien als de meest logische partij om leiderschap over de onderhandelingen op te nemen en ervoor te zorgen dat dit zou leiden tot een ambitieus compact, dat is gebaseerd op gedeelde normen en waarden. En zo’n tekst ligt er nu. Maar nu zien we verschillende Europese regeringen die het woord migratie zo eng vinden dat ze zelfs terugdeinzen voor vrijwillige afspraken die enkel dienen om internationale normen te stellen en migratie in goede banen te leiden.”
Schriftelijke vragen
Sargentini hoopt dat de Europese Commissie duidelijkheid kan scheppen over de impact van deze beslissingen van lidstaten en welke rol de EU hierin kan spelen. De vragen die Sargentini heeft gesteld:
- Wat betekent de positie van deze vier landen voor de Europese inzet in Marrakech op 10 en 11 december en daarna in de VN en welke rol heeft de Europese Commissie formeel nog?
- Waarom is er besloten het raadsbesluit terug te trekken, hoe maakt de VN-resolutie hierbij een verschil en wat zijn de implicaties van het gebrek aan mandaat?
- Hoe evalueert de Europese Commissie de (mogelijke) internationale fall-out van het gebrek van de interne overeenstemming binnen de EU wat betreft het zetten van internationale vrijwillige normen over veilige en ordelijke migratie?