De nationalisatie van Fortis en ABN AMRO roept veel vragen op. Afgelopen week heeft GroenLinks het kabinet gesteund bij de 49%-deelname aan Fortis Nederland. Het kabinet heeft de politieke ruimte van GroenLinks gekregen om handelend op te treden om financiële paniek bij klanten en spaarders van banken te voorkomen. Elke interventie verdient echter onderbouwing én verantwoording; en dat moet heel grondig gebeuren als er een publieke investering van 16,8 miljard euro mee gemoeid is. GroenLinks heeft daarom onmiddellijk na de persconferentie van Balkenende en Bos een Kamerdebat aangevraagd.

Het verbaast GroenLinks dat de eerdere deal rond Fortis al zo snel in de prullenbak is verdwenen. Het is van groot belang dat interventies van de financiële autoriteiten – kabinet en toezichthouder De Nederlandsche Bank – snel en doeltreffend zijn. GroenLinks wil daarop kunnen rekenen.

Vorig jaar is een verklaring van geen bezwaar afgegeven voor de overname van ABN AMRO door onder meer Fortis. Dat bleek achteraf een foutieve beslissing. Het reddingsplan van afgelopen weekend is blijkbaar ook tekortgeschoten. Vreemd is dat vorige week kennelijk geen duidelijke afspraken zijn gemaakt over de positie van ABN AMRO. Dat alles roept de vraag op of de 100% nationalisatie van vandaag beide systeembanken wél in veilig vaarwater brengt.

Het is onder meer niet duidelijk of de staat goed inzicht heeft in de risico’s die op beide banken drukken. De complexiteit van gestructureerde producten is zodanig groot dat vrijwel niemand hier een correct inzicht in kan krijgen. Dat is onaanvaardbaar, zeker omdat de staat anders opdraait voor de financiële gevolgen. Deze systeembanken mogen niet omvallen. Overigens gaat GroenLinks ervan uit dat - nu het Rijk volledige zeggenschap heeft - het uitdelen van bonussen bij beide banken vanaf heden geheel passé is. Het belang van de klanten én de gewone werknemers bij deze banken hoort nu voorop te staan.

Dat minister Bos de Tweede Kamer niet openlijk heeft geïnformeerd is onder deze omstandigheden begrijpelijk. Al kan wel de vraag gesteld worden waaromde de fractieleiders niet eerder op vertrouwelijke basis zijn geïnformeerd.

Femke Halsema, Kees Vendrik & Jolande Sap