Vandaag treedt het Verdrag van Lissabon in werking. Henry Kissinger's fameuze lakmoesproef voor de kracht van Europa kan meteen worden toegepast: naar wie belt president Obama in Europa als hij vandaag zijn langverwachte nieuwe Afghanistan strategie bekend maakt? Naar barones Ashton? Naar president Van Rompuy? Naar de Zweedse voorzitter? Of toch gewoon maar een vertrouwde serie telefoontjes naar Brown, Merkel, Sarkozy? Is onze minister-president trouwens gebeld?
Het staat er wat onwennig, dit vandaag geboren nieuwe Europa, in bleek daglicht met de ogen te knipperen. Bescheiden ogende personages zijn op leidersposities naar voren geschoven. En ijverige bescheidenheid is wat mijn fractie betreft nu ook wat Europa zou sieren. De Staat van de Unie staat vol ronkende beloften over meer Europese eendracht en daadkracht, maar ik noem het liever het begin van een overgangsperiode waarin keihard aan de interne huishouding gewerkt zal moeten worden.
Hoe is het benoemingsproces eigenlijk verlopen? Dit is het moment van terugblik en verantwoording. Vond het kabinet dit een bevredigend proces dat de beste kandidaat heeft opgeleverd? Tot wanneer bleven Nederlandse diplomaten lobbyen voor de premier, wanneer werd duidelijk dat voor hem het doek viel, staarde Nederland zich blind op Balkenende terwijl de zuiderburen allang beter wisten? De Belgen hebben nu én Van Rompuy als Raadsvoorzitter én De Gucht op de zware Commissiepost Handel. 2-0 voor België.
Het nadeel als je zelf niet officieel kandidaat bent, is dat je ook geen sterke onderhandelingspositie hebt. Brown heeft tot het laatste moment gelobbied voor Blair, waardoor hij op het laatste moment Ashton naar voren kon schuiven. Maar ja, onze premier was officieel geen kandidaat, dus kon ook geen wisselgeld vragen.
Had de premier er niet beter aan gedaan om ons advies op te volgen en gewoon duidelijkheid te verschaffen over zijn kandidatuur. “Ja, ik wil, en zo niet, dan wil ik Kroes op een stevige post” in plaats van “Nee, ik ben nog niet gevraagd.”
Dat gezegd hebbende vindt mijn fractie de Digitale Agenda van mevrouw Kroes wel een uitdagende portefeuille. Proficiat aan haar. De digitale agenda wordt de sleutel voor de Europese ambities voor een innovatieve economie die veel investeringen in onderzoek en infrastructuur zullen vergen. Voor GroenLinks is de digitale agenda er vooral ook één van digitale vrijheden voor burgers waarvoor nieuwe digitale burgerrechten veroverd moeten worden. De digitale rijkdom is van ons allen.
In de EU lijkt er een tendens te zijn om het downloaden van muziek en films te illegaliseren en daarmee de downloaders te criminaliseren. Het recht op informatie wordt daarbij met voeten getreden. Frankrijk wil zelfs zo ver gaan dat je na drie keer illegaal downloaden, zomaar van het Internet kan worden afgesloten. In het Telecompakket heeft het Europarlement daarvoor juridische obstakels opgeworpen, maar die stellen ons niet gerust. GroenLinks roept het kabinet op om in Europa te strijden voor digitale vrijheid. Er is niks mis met een downloadje voor eigen gebruik.
Lidstaten krijgen anderhalf jaar om het telecompakket te implementeren. Wat ik graag van de regering hoor is dat Nederland de lat dan hoger zal leggen. Is de regering het met mij eens dat een recht op toegang tot internet voorop moet staan?
Ook met het Telecompakket is de netneutraliteit niet volledig gegarandeerd. Zal de regering zich hiervoor hard maken? Ook hier zijn consumentenwaarborgen nodig tegenover de ongebreidelde commerciële motieven om sommige diensten te weigeren.
GroenLinks staat voor Europa als hoeder van de vrijheden. Dat gaat zeker ook op voor Internetvrijheid.