GroenLinks-europarlementariër Kathalijne Buitenweg vindt dat Nederland slaafs meewerkt aan de Amerikaanse war on drugs ipv te werken aan een sterk Europees tegengeluid. In recente afspraken tussen Nederland en de Verenigde Staten staat dat Nederland drugsverdachten sneller moet uitleveren en dat Amerikaanse agenten meer ruimte krijgen voor opsporing op Nederlandse bodem.
Buitenweg vindt dat Nederland zich kritischer op moet stellen tav de Amerikaanse verzoeken. "In plaats van zich door de Amerikanen onder druk te laten zetten zou ons land zich in de lopende onderhandelingen over een EU-VS uitleveringsverdrag sterk moeten maken voor harde waarborgen voor verdachten.
Twijfel rechtssysteem
De Nederlandse toezegging om uitleveringsverzoeken sneller te behandelen komt in een periode waarin er steeds meer strafrechtsdeskundigen, rechters en politici twijfelen aan de rechtsgang in de VS. Tot ongenoegen van Minister Donner onderzoekt een Haagse rechter of vier verdachten na uitlevering in de VS een eerlijk proces te wachten staat. In afwachting van de uitspraak heeft Minister Donner alle uitleveringen aan de VS stopgezet.
Plea bargain
Kennelijk hebben de Nederlandse en Amerikaanse autoriteiten geen trek in getreuzel van Nederlandse rechters. Maar er is alle reden om de tijd te nemen voor een onderzoek naar de Amerikaanse rechtsgang, vindt Buitenweg. Zo accepteert 96 procent van alle verdachten - onder druk van exorbitant hoge straffen voor drugsdelicten - een zogenaamde plea bargain. Buitenweg: Zij bekennen schuld in ruil voor strafvermindering. Een rechter bekrachtigt formeel de deal, maar zonder het bewijs te toetsen. Hoezo schuldig tot het tegendeel bewezen is? Ik noem dat geen eerlijk proces.
DEA-agenten in Nederland
Verder is afgesproken dat de Amerikanen meer Drug Enforcement Administration (DEA)-agenten in Nederland gaan stationeren. Buitenweg: DEA-agenten zijn al vaak in opspraak geweest omdat zij zich niet houden aan de in Nederland geldende opsporingsregels, bijvoorbeeld voor uitlokking.
Vervolging daar of hier?
Afgesproken is ook dat de VS en Nederland per zaak overleggen welk land het meest geschikt is voor vervolging. Buitenweg is bang dat de Amerikanen dit soort zaken in de VS wil vervolgen. Er is dan geen risico dat de rechter het bewijsmateriaal ongeldig verklaart, aldus Buitenweg. Als een delict geheel of gedeeltelijk op Nederlands grondgebied heeft plaatsgevonden moet vervolging in Nederland plaatsvinden. Als de Amerikanen daar bezwaar tegen maken , maken ze wel heel duidelijk dat wat hen betreft vertrouwen en partnerschap van één kant moeten komen."
Evaluatie VN-verdragen
De voortgang van de huidige repressieve drugsaanpak staat op de agenda van een VN-conferentie op 16 en 17 april. Buitenweg pleit deze week in het Europees Parlement voor evaluatie van een aantal VN-drugsverdragen. Die evaluatie moet aantonen of de verdragen zorgen voor vermindering van drugshandel en -misbruik. Buitenweg: Nederland had de maanden februari en maart beter kunnen gebruiken om draagvlak te zoeken voor een internationaal drugsbeleid dat ruimte laat voor harm reduction, dan zich voor het karretje van de Amerikaanse war on drugs te laten spannen.
Dinsdag debatteert het Europees Parlement over de aanbeveling van Buitenweg voor evaluatie van de VN-verdragen. Woensdag wordt erover gestemd.