Op 6 april stemt Nederland in een referendum over de Associatie-overeenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne. GroenLinks is voor het Samenwerkingsakkoord en gaat actief campagne voeren voor een ja-stem. Dit zijn acht veelgestelde vragen en antwoorden over het Samenwerkingsakkoord met Oekraïne.
1. Wat vindt GroenLinks van het Samenwerkingsakkoord met Oekraïne?
GroenLinks is voor het Samenwerkingsakkoord. Nederland heeft er belang bij dat dit land aan onze Europese buitengrenzen* welvarender, rechtvaardiger en stabieler wordt. Het Samenwerkingsakkoord is een vreedzame manier om Oekraïne te steunen op weg naar welvaart, mensenrechten en democratie. We vinden het niet meer dan logisch dat we als goede buren met elkaar samenwerken.
(* Het land grenst aan EU-landen Polen, Slowakije, Hongarije en Roemenië.)
2. Wat staat er precies in het Samenwerkingsakkoord?
Het akkoord heeft als doel de mensenrechten beter te beschermen en de democratie en rechtstaat te versterken. Het verplicht Oekraïne tot het stellen en handhaven van duidelijke en eerlijke regels. Het akkoord zorgt ervoor dat we beter kunnen samenwerken op allerlei terreinen. Hiermee helpt het akkoord Oekraïne om armoede, corruptie en rechteloosheid te bestrijden. Het wordt daarnaast gemakkelijker voor bedrijven om producten te im- en exporteren.
3. Gaat GroenLinks campagne voeren voor het referendum?
Ja, wij gaan actief campagne voeren voor een stem vóór het akkoord. Wij zijn voor meer samenwerking tussen Nederland en Oekraïne en vinden het belangrijk om uit te leggen waarom.
4. Betekent het Samenwerkingsakkoord dat Oekraïne lid wordt van de EU?
Nee, het Samenwerkingsakkoord gaat op geen enkele manier over lidmaatschap van de EU. We hebben ook associatieovereenkomsten afgesloten met landen als Marokko en Israël. De laatste associatieovereenkomst die volledig goed is gekeurd, is met Chili.
5. Is een tegenstem een goede manier om het democratisch tekort van Europa aan te kaarten?
Het is mooi dat burgers zich via een referendum kunnen uitspreken over belangrijke Europese vraagstukken. GroenLinks pleit al jaren voor democratisering van Europa, maar door het tegenhouden van een betere samenwerking met Oekraïne wordt Europa niet democratischer. Het is wel nadelig voor Nederland en Oekraïne.
6. Wat hebben gewone Oekraïners aan dit akkoord?
Het akkoord steunt de Oekraïners in het verminderen van corruptie en het verbeteren van hun rechtstaat. De economische situatie in Oekraïne is slecht, veel Oekraïners leven in armoede of zitten zonder werk. Het Samenwerkingsakkoord stimuleert investeringen en economisch herstel; dat zorgt voor meer banen en belastinginkomsten, zodat de economie weer kan gaan draaien.
7. Wat wil de bevolking van Oekraïne?
Bij de verkiezingen van 2014 is het overgrote deel van de zetels in het Oekraïense parlement gewonnen door partijen die voor samenwerking met Europa zijn. Ook in de jaren van de pro-Russische regering van Viktor Janoekovytsj werd er onderhandeld over het Samenwerkingsakkoord, totdat hij op het laatste moment onder Russische druk afzag van ondertekening. Daarop kwam de bevolking in opstand op het Maidanplein.
8. Is het Samenwerkingsakkoord een onnodige provocatie van Rusland?
Oekraïners hebben het recht om zelf te kiezen welke betrekkingen ze met hun buurlanden willen aangaan. In tegenstelling tot de president van Rusland, Vladimir Poetin, dwingt de Europese Unie Oekraïne niet om te kiezen. Oekraïners brachten in eerlijke verkiezingen hun steun uit voor het Samenwerkingsakkoord. Ook is het verdrag wat de EU betreft geen belemmering voor handel met Rusland.
9. Wat betekent het lekken van de Panama Papers voor het Samenwerkingsakkoord?
De naam van president Porosjenko duikt ook op in de Panama Papers. Terecht gaan er stemmen op in het Oekraïense parlement voor een diepgravend onderzoek naar zijn financiële belangen en ook voor zijn afzetting. GroenLinks wil de Oekraïners steunen die de onderste steen boven willen en een einde willen maken aan de corruptie in hun samenleving. Dit is een grote meerderheid van de bevolking, die nu de wind in de zeilen heeft. Het samenwerkingsakkoord met de EU steunt ze daarin. Het overnemen van Europese regels op het gebied van belastinginning en aanbesteding zal corruptie verminderen. Ook betere samenwerking tussen opsporingsdiensten dragen hier aan bij. We sluiten geen akkoord met een dubieuze president, maar met een land dat een steun in de rug verdient. Daarom is het des te belangrijker om morgen ja te stemmen.
Dit artikel in de Volkskrant geeft een beeld van de strijd tegen corruptie in Oekraïne. Je moet wel inloggen om het helemaal te kunnen lezen.