Europarlementariër Judith Sargentini waarschuwt dat de Europese Commissie er in haar buitenlandbeleid voor kiest om koste wat kost migranten tegen te houden, terwijl dat ten koste gaat van de hulp om hen juist te helpen om hun eigen land op te bouwen. “Tot nu toe bestond het Europees buitenlands beleid uit: democratie bevorderen, mensenrechten verdedigen en het bestrijden van armoede, maar dit dreigt naar de achtergrond te verdwijnen,” aldus Sargentini.

Sargentini ziet dat een trend voortgezet wordt: “Al sinds het dieptepunt van de vluchtelingencrisis in 2015 werd stelselmatig een greep gedaan uit het ontwikkelingsbudget voor doeleinden die vooral gericht waren op het tegenhouden van migranten.” Met speciale fondsen en informele deals werd geld dat voor het bestrijden van armoede was bestemd, beschikbaar gemaakt om grenzen af te sluiten. Het Europees Parlement was kritisch en verwees keer op keer naar het eigenlijke doel van deze ontwikkelingsbudgetten: het duurzaam bestrijden van armoede in de wereld.

Meerjarenbegroting

De Europese Commissie presenteerde donderdag in het kader van de meerjarenbegroting haar voorstellen voor buitenlands beleid. EU-landen  hebben sinds de oprichting van de Europese Dienst voor Extern Optreden van de Europese Commissie, waar Federica Mogherini aan de leiding is, geen trek om geld vrij te maken waar deze dienst mee kan werken. Nu lijkt de Europese Commissie vooral door het schuiven met budgetten een oplossing te hebben bedacht.

De Europese Commissie stelt voor om het ontwikkelingsbudget samen te voegen met andere budgetten voor buitenlandbeleid en binnen dit nieuwe budget de flexibiliteit te maximaliseren. Met dit budget kan vervolgens Mogherini haar beleid gaan uitvoeren. “Dat 74 procent van deze pot geld voorheen bestemd was voor ontwikkelingsbeleid, zal na samenvoeging niks meer uitmaken,” vreest Sargentini. “De minstbedeelden in de wereld zullen de komende jaren het meeste gaan inleveren.” 

Lange termijn

De flexibel te besteden budgetten zijn in te zetten bij crises of onvoorziene gebeurtenissen, naast het aparte fonds voor noodhulp. Sargentini wijst erop dat flexibiliteit en ontwikkelingssamenwerking niet samen gaan. “Het bestrijden van armoede vraagt om voorspelbaarheid en een lange termijn visie”. Dat het budget hier ook niet voor bedoeld is blijkt uit het feit dat armoedebestrijding ontbreekt in de lijst van specifieke doelen.

Het Europees Parlement sprak zich enkele maanden geleden nog duidelijk uit tegen het samenvoegen van de budgetten op het gebied van buitenlands beleid. Sargentini ziet in het huidige voorstel een bevestiging dat de Europese Commissie prioriteiten rondom migratie en veiligheid de boventoon wil laten voeren in het buitenlands beleid en dat er wederom druk staat op ontwikkelingssamenwerking, democratie en mensenrechten.