De Britse krant The Guardian kwam vorige week met het bericht dat EU-landen, met medewerking van Frontex, 40.000 asielzoekers hebben teruggeduwd over de EU-grens sinds het begin van de corona pandemie. Dit zou hebben geleid tot de dood van meer dan 2.000 mensen.
Schenden van fundamentele mensenrechten
Het terugduwen van migranten en vluchtelingen over de grens is illegaal. Het berooft asielzoekers van hun recht om asiel aan te vragen. In sommige gevallen zouden deze ‘pushbacks’ direct door Frontex zijn uitgevoerd, in andere gevallen lijkt Frontex zwijgend toe te stemmen. Het terugduwen gaat gepaard met geweld en intimidatie. Mensen worden soms op rubberen bootjes gezet en letterlijk de open zee op geduwd. Dit is levensgevaarlijk en heeft al veel mensen het leven gekost. Frontex wordt daarom beschuldigd van het schenden van fundamentele mensenrechten.
Wat heeft GroenLinks al gedaan?
Europarlementariër Tineke Strik stelde meermaals vragen over de bevindingen van journalisten en riep samen met andere Europarlementariërs op tot het instellen van een onderzoekscommissie. Die onderzoekscommissie kwam er in februari en Tineke Strik werd aangesteld als rapporteur van dit onderzoek.
Begroting 2019 van Frontex uitgesteld
Het Europees Parlement is verantwoordelijk voor de controle op de uitgaven van Europees geld, zo ook op de begroting van Frontex. Bas Eickhout, lid van de begrotingscontrole commissie, zorgde er samen met andere Europarlementariërs voor dat dat het goedkeuren van het begrotingsjaar 2019 van Frontex wordt uitgesteld vanwege de misstanden. Het agentschap moet eerst flinke verbeteringen laten zien, voordat het begrotingsjaar alsnog kan worden goedgekeurd.
Kamervragen gesteld
Nederland zit samen met vertegenwoordigers van de andere 26 EU-landen in de Raad van Bestuur van Frontex. Tweede Kamerlid Corinne Ellemeet heeft Kamervragen gesteld naar aanleiding van de beschuldigingen. Zij maakt zich ernstige zorgen over de betrokkenheid van Frontex bij de illegale pushbacks en wil weten welke actie Nederland gaat nemen om mensenrechtenschendingen te voorkomen.
Hoe nu verder
Alle politieke groepen in het Europees Parlement nemen plaats in de onderzoekscommissie die de komende maanden hoorzittingen organiseert waarin zij o.a. Frontex, de Europese Commissie, journalisten en lidstaten zullen ondervragen over de gerapporteerde mensenrechtenschendingen.
Het onderzoek door het Europees Parlement moet voor de zomer leiden tot een rapport. En heeft als doel om de exacte feiten boven tafel krijgen, de betrokkenen verantwoordelijk houden en voorstellen doen om deze schendingen aan te pakken.
