Jolande Sap roept Mark Rutte vandaag in een open brief in de Volkskrant op om met een visie over de toekomst van Europa te komen. "Het is onvoorstelbaar dat jij letterlijk zegt niet over de toekomst te willen praten, terwijl het juist die toekomst is die op het spel staat." Volgens Sap moet het niet gaan om ja of nee tegen Europa, maar hoe en waarom.

Beste Mark Rutte,

Ook al doe jij nog even niet mee: de campagne is begonnen. En terecht. Want we leven in ingewikkelde tijden, met complexe vragen die vragen om gedegen antwoorden. Wat mij betreft staat centraal: hoe komen we groen en sociaal de crisis uit? We kunnen niet op dezelfde voet doorgaan. Dit is een tijd van business as unusual. Een tijd voor radicale vernieuwing. Met een eurootje minder hier en wat kaasschaven daar komen we er niet. Komen we niet uit de financiële crisis en niet uit de fossiele crisis.

Vandaag las ik het interview met Lex Hoogduin, hoogleraar monetaire economie, op nu.nl. Ik kan het je aanraden. Economisch gezien staan we op een kruispunt, stelt hij. Maar dit kabinet, de premier voorop, kiest er al twee jaar voor om een beetje door te modderen. Hij heeft gelijk. Het is onvoorstelbaar dat jij letterlijk zegt niet over de toekomst te willen praten, terwijl het juist die toekomst is die op het spel staat.

Volgende week praten we in de Kamer over de Europese Top. Ik daag je uit. Kom nu eindelijk eens met een visie op de toekomst van Europa. Schud de angst voor de peilingen van je af. De kiezer heeft er recht op te weten waar partijen heen willen met Europa. Wij willen voor onze kinderen geen Europa van straf en stagnatie, maar een Europa van hoop en perspectief. Een Europa van duurzame groei.

Het gebrek aan draagvlak voor het Europees project baart ook mij zorgen. Maar er is niets zo dodelijk voor dat draagvlak als duikgedrag nu om na 12 september vrolijk door te modderen. Leg uit waarom het voor Nederland belangrijk is dat we garant staan voor landen als Griekenland en Spanje. Leg uit waarom het voor Nederland belangrijk is dat Europa verstandig economisch beleid kan afdwingen. Leg uit waarom het voor Nederland belangrijk is dat Europa meer macht krijgt. En vertel daarbij hoe we er ook voor gaan zorgen dat Europa democratischer en socialer wordt.

De weg uit de crisis zal Europees zijn of hij zal niet zijn. Er zijn maar twee scenario’s. Of we gaan door met Europa, maar dan echt. Of we modderen voort tot de Europese unie uit elkaar valt. En dan hebben we de poppen pas echt aan het dansen. Zeker voor Nederland, dat als groot exportland ontzettend afhankelijk is van de internationale handel en wandel.

“Ja maar we willen geen bakken met soevereiniteit aan Europa overdragen” roepen de critici. “Baas over eigen gulden.” Ze hebben het niet begrepen en dat weet jij ook. We dragen geen soevereiniteit over, we pakken hem terug. Op dit moment is de financiële sector soeverein. Zij weten landen tegen elkaar uit te spelen en dat verzwakt Europa, verzwakt de Euro en verzwakt de Nederlandse economie. De financiële sector trekt zich niets aan van grenzen, zij werkt internationaal. Net als, overigens, vervuilde lucht en rivieren dat doen, maar dit terzijde.

Dat we pas zo laat problemen ontdekken in Spanje of in Griekenland is juist omdat het aan Europees toezicht ontbreekt. Europa kan de zekerheid bieden die we nodig hebben. Een zekerheid die we hard nodig hebben in deze onzekere tijden. Maar dan moet wel het eerlijke verhaal verteld worden. Het is geen Ja of nee tegen Europa, maar Hoe en Waarom. Dat hoe en dat waarom: daar willen kiezers een antwoord op. En gelijk hebben ze.

Op 1 september organiseert GroenLinks een conferentie over Europa in de Beurs van Berlage te Amsterdam. Over de waarde van Europa voor Nederland, over groene, sociale, Europese oplossingen voor de crisis, over de macht van Europa en de macht van Nederland. Ik nodig je bij deze uit om te komen. Ik hoor graag snel van je!

Jolande Sap