Vrijdag reageerde het kabinet op het rapport over de Q-koorts. Deze ziekte trof 4.000 mensen en kostte 14 levens. Eerder deze week bleek dat de overheid te laat en te laks reageerde op uitbraak van Q-koorts. Het kabinet erkent dat er fouten zijn gemaakt en wil lering trekken uit het rapport. Dat is belangrijk, omdat er ieder moment een nieuwe dierziekte kan uitbreken. Toch is het bestrijden van een epidemie als de Q-koorts in wezen niet meer dan het bestrijden van het symptoom. Het is tijd dat de echte oorzaak wordt aangepakt: de intensieve veehouderij.
De Q-koorts is niet de enige dierziekte die Brabant de voorbije jaren heeft getroffen. De gekke-koeien-ziekte, de varkenspest, mond-en-klauwzeer en de vogelpest tonen aan dat de voortzetting van de huidige intensieve veehouderij omwille van gezondheidsredenen niet houdbaar is. Door de intensieve veehouderij staat ook de leefbaarheid in de Brabantse dorpen onder druk. Denk aan de stank die de enorme veefabrieken veroorzaken. Het is terecht dat burgers zich zorgen over hun gezondheid maken.
In Brabant worden meer dan vier miljoen varkens gehouden. Dat zijn er meer dan de 2,5 miljoen Brabanders. Al die varkens kunnen we niet alleen in Nederland opeten. Veel dieren exporteren we naar het buitenland. Het is de vraag of het verstandig is deze vorm van landbouw en veeteelt te bedrijven.
En het is nog niet genoeg: in Brabant zijn er de laatste vijf jaar 10% meer varkens bijgekomen. Die beweging moet tot stilstand komen vond het burgerinitiatief ‘Megastallen Nee’, dat ruim 33.000 handtekeningen ophaalde. Het burgerinitiatief had succes. Uiteindelijk besloten Provinciale Staten van Noord-Brabant dat de bouw van enorme stallen niet langer wordt toegestaan. Helaas is die discussie inmiddels verwikkeld geraakt in juridische procedures. De provincie Noord-Brabant lijkt toch geen nee te zeggen tegen de intensieve veehouderij.
Gaat het nieuwe kabinet doortastender optreden dan de provincie Brabant? Wij zijn bang van niet. Als het CDA regeert, blokkeert deze partij elk initiatief dat de schaalvergroting in de landbouw wil stoppen. De PVV regelde weliswaar 500 animal cops om huisdierenleed tegen te gaan, het ellendige leven van miljoenen dieren in de intensieve veehouderij en de gezondheid van omwonenden lijkt ze niet te interesseren.
GroenLinks kiest voor een landbouwsector waarin de boer een duurzaam inkomen kan verdienen, die kwaliteitsproductie boven bulkproductie stelt, streekproducten boven wereldmarkt. Geen vee-industrie, Landbouw OntwikkelingsGebieden (LOG’s) en megastallen, maar een veeteelt met gesloten kringlopen en met ruimte voor natuurlijk gedrag van dieren. Een landbouw die bijdraagt aan ontwikkeling en onderhoud van het Brabantse landschap en waar de consument weer betrokken is bij de wijze van produceren.
Een diervriendelijke veehouderij levert een kwalitatief beter product dat ook tegen een hogere waarde op de (internationale) markt worden gebracht. Er is immers een toenemende belangstelling van consumenten in diervriendelijk geproduceerd of biologisch vlees. Dit heeft geleid tot een forse uitbreiding van het vleesassortiment in de supermarkten. Economisch interessant voor de boer van de toekomst. Die is niet uitsluitend gericht op maximale productie, maar wil ook een maatschappelijke taak hebben. Natuur- en landschapsbeheer, zorg- en recreatieboerderijen en energieopwekking geven nieuwe (economische) impulsen op het platteland. Noord-Brabant kan koploper worden in deze toekomstbestendige landbouw. Dit lukt alleen als het Rijk en de provincie gezamenlijk optrekken. In het belang van dieren, economie, natuur en vooral de gezondheid van de inwoners van Brabant.
Rik Grashoff is Tweede Kamerlid voor GroenLinks. Paul Smeulders is zaterdag verkozen tot lijsttrekker van GroenLinks bij de Provinciale Statenverkiezingen in Noord-Brabant.
Dit opinieartikel is zaterdag 27 november verschenen in het Eindhovens Dagblad en BN/deStem.