Het Europees Parlement heeft vandaag geweigerd om opnieuw te stemmen over een akkoord tot overdracht van passagiersgegevens aan de Verenigde Staten. De Raad had vergeefs gehoopt dat de parlementariërs uit de nieuwe lidstaten de VS zouden steunen. Initiatiefneemster van dit parlementaire verzet was GroenLinks lijsttrekker Kathalijne Buitenweg.
Privacyregels
Eerder floot het Parlement Commissaris Bolkestein terug. Deze had een overeenkomst gesloten met de Verenigde Staten over de overdracht van passagiersgegevens die een veel te grote inbreuk deed op de Europese privacyregels. Door het akkoord kreeg de Amerikaanse overheid onbeperkt toegang tot het boekingssysteem van Europese vliegtuigmaatschappijen. Creditkaartnummers, emailadressen, maaltijdwensen (waaruit iemands godsdienst valt af te leiden) en medische gegevens konden door de VS lange tijd worden opgeslagen.
'We zijn geen kinderen'
Toen bleek dat de Commissie niet wilde luisteren besloot het Parlement twee weken geleden het Hof van Justitie te vragen de geldigheid van de overeenkomst te toetsen. De Raad, die onder sterke druk staat van de Verenigde Staten, wilde zich hier niet bij neerleggen. Het Parlement kreeg deze week nogmaals de vraag voorgelegd om de overeenkomst goed te keuren. Buitenweg: 'We zij geen kinderen. We weigeren om stemmingen net zo vaak over te doen tot de uitkomst naar de zin van de lidstaten is. De regeringen willen in deze verkiezingstijd het Parlement verkopen als 'best belangrijk' maar ze proberen het tegelijk te ondergraven als het 'best lastig' is.'
Misgegokt
Het was bovendien niet helemaal toevallig dat de Raad en de Commissie het parlement deze week om een nieuwe stemming vroegen. Maandag beëdigde parlementsvoorzitter Pat Cox 162 parlementariërs uit de tien nieuwe lidstaten. Gehoopt werd dat deze vertegenwoordigers van het 'New Europe', zoals de Amerikaanse Minister van Defensie Rumsfeld het ooit uitdrukte, de VS zouden steunen. Buitenweg: 'Misgegokt! Ook na de uitbreiding is het Europees Parlement alles behalve Bush's schoothondje. De nieuwe parlementariërs hebben hun politieke fracties gevolgd, niet hun nationale regeringen'
Arrogantie
De verwerping door het Parlement betekent niet dat de overdrachtsovereenkomst definitief van de baan is. Er zijn tekenen dat de Raad de overeenkomst zoals voorgesteld door de Commissie binnenkort wil goedkeuren zonder de uitspraak van het Hof van Justitie af te wachten. Buitenweg 'Dat zou echter van grote arrogantie getuigen. Raad en Commissie zouden voorbijgaan aan drie opeenvolgende uitspraken van het Parlement, en dus de democratie in Europa op grove wijze misachten.'
Hieronder de interventie van Buitenweg op maandag 3 mei in het Europees Parlement:
Voorzitter, ik kon mijn ogen niet geloven toen ik de agenda van deze week bekeek, want, zoals u al zei, gaan wij morgen stemmen over een urgentverklaring betreffende de overeenkomst met de Verenigde Staten over de passagiersgegevens. Nou, dat was een déjà vu. Wat hebben we hier twee weken geleden dan met zijn allen in deze zelfde zaal gedaan? Het Europees Parlement heeft toen besloten deze overeenkomst niet goed of af te keuren voordat het Hof van Justitie zijn oordeel heeft gegeven. Omdat wij het oordeel van het Hof willen respecteren. Het lijkt er echter op dat de Raad het oordeel van het Europees Parlement niet wil respecteren. Het COREPER is gewoon niet blij met de democratische stemming die wij hebben gehouden en wil dat wij deze nog eens een keertje over gaan doen. Ongeacht wat wij besluiten, zal de Raad donderdagochtend de overeenkomst als eerste punt op de agenda zelf wel goedkeuren en ik heb begrepen dat dan mogelijk onze rechtszaak komt te vervallen. Over wat wij dan doen, moeten we hier in dit Huis dan nog maar eens goed gaan overleggen. Het lijkt me echter evident dat wij het urgentieverzoek van de Raad niet kunnen accepteren. Wij zijn geen kleine kinderen, en het eerder genomen besluit van dit Huis staat nog gewoon overeind. Ook een meerderheid van de coördinatoren van de Commissie publieke vrijheden is deze mening toegedaan.
Voorzitter, ik verzoek u dan ook dit onderwerp van de agenda te halen en ons niet onsterfelijk belachelijk te maken, want anders zetten wij de deur open voor herhaling van elke stemming waarvan de uitkomst de Raad niet bevalt. Het lijkt me dat we meer dan genoeg ander werk te doen hebben in plaats van alles nog een keertje over te doen.
(Applaus)