Nederland is al jarenlang actief in conflictgebieden. Gebieden waar weinig onafhankelijke en betrouwbare lokale media aanwezig zijn. Het is voor de Nederlandse media vaak te gevaarlijk en te duur om ter plekke aan verslaggeving te doen. GroenLinks pleit met steun van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) voor de oprichting van een onafhankelijk mediafonds, dat Nederlandse mediaproducties in conflictgebieden financiert.
Nederland is nu bijvoorbeeld actief in Afghanistan, Irak en Soedan. Landen waar het schort aan onafhankelijke en betrouwbare lokale media. Voor buitenlandse journalisten is het vaak erg gevaarlijk en duur om hun werk te doen. Wie als journalist verzekerd op reis wil in dergelijke gebieden moet vaak meer dan 1500 euro per dag op tafel leggen. Ook kunnen de ervaringen die journalisten daar op doen traumatisch zijn. Goede voorbereiding, training én nazorg zijn daarom belangrijk.
Het publiek en de politiek hebben recht op goede informatie over de situatie in conflictgebieden. Zeker wanneer Nederland daar een actieve rol speelt. Goede controle is alleen mogelijk wanneer de media financieel in staat zijn om hun verslaggevers hierheen te sturen. Veel media kunnen de hoge kosten voor de verzekering van hun verslaggevers niet opbrengen, waardoor de nieuwsvoorziening onder druk komt te staan.
Neem bijvoorbeeld Afghanistan. Een flinke Nederlandse troepenmacht is daar actief; we besteden er jaarlijks vele miljoenen euro’s aan opbouwwerk. Toch is de bewegingsvrijheid van Nederlandse journalisten beperkt. Zij proberen het Nederlandse publiek zo goed mogelijk te informeren, maar dat is moeilijk als er weinig meer mogelijk is dan een beperkte vorm van ‘embedded journalism’. Journalisten moeten meer ruimte krijgen voor diepgaande en onafhankelijke berichtgeving over de omstandigheden in de conflictgebieden.
GroenLinks vindt dat van groot maatschappelijk belang. We moeten proberen de bestaande financiële obstakels voor de media weg te nemen. Daarom moet er een onafhankelijk mediafonds komen waaruit journalisten financiële steun kunnen krijgen voor hun werk in conflictgebieden. Dit fonds moet ook toegankelijk zijn voor freelance-journalisten, die er nu soms noodgedwongen voor kiezen om onverzekerd hun werk te doen in deze zeer gevaarlijke gebieden.
GroenLinks bepleit de oprichting van een mediafonds tijdens de behandeling van de mediabegroting. Het fonds dient om verzekeringen te financieren, speciaal materiaal te bekostigen, voorbereidende trainingen mogelijk te maken en professionele nazorg te waarborgen. Het beheer van het fonds kan bijvoorbeeld worden overgelaten aan de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ).
GroenLinks heeft de toenmalige minister Van Ardenne in 2005 al eens zo ver gekregen om een gesprek over zo’n fonds te voeren met de NVJ. Dat leverde geen concreet resultaat op. Van minister Plasterk verwachten wij meer.
Femke Halsema