“De Europese regeringsleiders moeten hun verantwoordelijkheden nemen als het gaat om Hongarije en voortvarend verder met wat wij als Europarlement in gang hebben gezegd.” Dat zegt Europarlementariër en Hongarije-rapporteur Judith Sargentini.
Dinsdag komen de Europese ministers van Algemene Zaken bijeen in Luxemburg. Op de agenda staat een eerste bespreking van het Hongarije-rapport, dat het Europarlement een maand geleden aannam. Het schetst een somber beeld van de staat van de rechtsstaat en de rechten van burgers in de Europese lidstaat.
Het Oostenrijks voorzitterschap wil een begin maken met een plan van aanpak rond de situatie in Hongarije. Sargentini: “Wij zijn nu een maand verder sinds het Europees Parlement met een twee derde meerderheid heeft gezegd ‘tot hier en niet verder’. Onze Europese regeringsleiders moeten nu met spoed aan de slag.”
Gezamenlijke Europese waarden
Sargentini vindt dat de EU niet langer kan wachten met het herstellen van onze gezamenlijke Europese waarden in Hongarije én Polen. “Een Europese Unie waarin regeringspartijen hun eigen democratie en rechtstaat afbreken ten gunste van zichzelf, dat is niet de gemeenschap waar we voor hebben gekozen, waaraan we decennialang hebben gewerkt en nog steeds werken, en waar we naartoe willen.”
Uit een aantal EU-landen komen signalen dat het daar de verkeerde kant op gaat wat betreft de scheiding van de machten, de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht, de persvrijheid en de corruptiebestrijding. “Als we geen actie ondernemen tegen Hongarije of Polen, dan pakt dat verkeerd uit. Dan wekken we de schijn dat je er mee weg komt als je wetten en regels met voeten treedt. Dat kan ook andere landen aanzetten tot het misbruiken van EU-fondsen, het inperken van de burgerrechten van minderheden of het vervangen van onafhankelijke rechters door regeringsgezinde rechters”, stelt Sargentini.
Uit het zicht
Na de vergadering van Europese ministers dinsdag verwacht Sargentini dat de Raad van Ministers snel opnieuw bijeenkomt met als doel Hongarije te helpen zijn rechtsstaat en democratie te herstellen. Sargentini: “Het is absoluut noodzakelijk dat het proces niet uit het zicht verdwijnt van de Europese burgers en politici. Niet alleen de Hongaarse bevolking, maar ook alle andere EU-burgers hebben het recht te weten wat er gebeurt en hoe de Europese regeringsleiders en ministers deze fundamentele problemen aanpakken. Daarnaast moet het Europees Parlement zijn rol als volksvertegenwoordiger kunnen vervullen door geïnformeerd te worden over het proces.”
Sargentini heeft als opsteller van het Hongarije-rapport al eerder aangeboden de ministers en regeringsleiders te informeren over haar bevindingen en een verdere toelichting te geven op haar rapport. Het is voor het eerst in de geschiedenis van Europa dat het Europarlement de zogenoemde artikel 7 procedure inzet om daarmee een land tot de orde te roepen en af te dwingen dat het zich weer houdt aan de Europese waarden en normen.
Later deze week komen de Europese regeringsleiders bijeen om te praten over de stand van zaken rond de Brexit. Sargentini roept ook hen op in de marges van hun bijeenkomsten de situatie in Hongarije te bespreken.