Europarlementariër Judith Sargentini reist deze week naar Polen met een officiële delegatie van het Europees Parlement. Naast Hongarije ligt ook Polen onder een Europees vergrootglas omdat de Poolse democratie en rechtsstaat onder druk staan. Sargentini gaat samen met haar collega's in gesprek met onder meer rechters van de Poolse Hoge Raad en het Poolse Grondwettelijke Hof. Daarnaast ontmoet zij vertegenwoordigers van het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken, ngo’s en journalisten.
Sinds het aantreden van de huidige regering in het najaar van 2015 zijn in rap tempo maatregelen genomen die de rechtspraak inperken, fundamentele rechten van burgers aantasten en de persvrijheid aan banden leggen. De situatie is afgegleden naar een gevaarlijk niveau en rechtvaardigt volgens zowel het Europees Parlement als de Europese Commissie een artikel 7-procedure. Deze procedure kan uiteindelijk tot gevolg hebben dat Polen het stemrecht in EU- besluitvorming verliest.
Artikel 7-procedure
Na een jaar lang durende vruchteloze gesprekken met de Poolse regering besloot de Commissie in december 2017 dat de Poolse democratie en rechtsstaat beschermd moet worden tegen verdere aantasting door politiek wanbestuur. Een artikel 7-procedure werd opgestart en aan EU-landen werd gevraagd de kwestie zo snel mogelijk te bespreken om Polen te helpen terug te keren naar een gezonde democratie. Sargentini: "We zijn negen maanden verder en het is onvoldoende besproken door de EU-landen en dat terwijl we het hebben over de fundamenten van onze Europese Unie."
Het Europees Parlement zelf oordeelde in november 2017 dat een artikel 7-procedure genoodzaakt is en droeg de parlementscommissie Burgerlijke Vrijheden op een rapport op te stellen. Dit rapport is uitgesteld nadat bekend werd dat de Europese Commissie zelf het initiatief nam, in plaats daarvan gaf het Parlement steun in een resolutie in maart 2018.
Europese waarden
Ook in Hongarije gaat het niet goed met de bescherming van onze gedeelde Europese waarden. Sargentini kreeg vorige week de vereiste twee derde meerderheid in het Europarlement om ook tegen Hongarije een artikel 7-procedure te beginnen. Net als bij Polen, waar het initiatief bij de Commissie ligt, moeten de EU-landen zich nu buigen over de situatie in Hongarije.
Sargentini: "De lakse houding van Europese regeringsleiders geeft een verkeerd signaal af aan andere landen die een voorbeeld nemen aan Polen en Hongarije, en zonder schroom en weerstand hun eigen democratie en rechtsstaat afbouwen. Wij zijn allemaal verantwoordelijk voor de bescherming van al onze burgers." Zij roept Europese regeringsleiders om de kwesties Polen en Hongarije zo snel mogelijk op tafel te leggen, in plaats van de discussies en debatten uit te stellen, en de verslechtering in die landen door te laten gaan.