De speech van Kees Vendrik, gastheer op het Forum Verkiezingsprogramma van zaterdag 27 mei.

Vrienden en vriendinnen, partijgenoten, kameraden

Goedemorgen!

Van harte welkom bij het Forum Verkiezingsprogramma GroenLinks!

Vandaag ben ik uw gastheer.

Mijn naam is Kees Vendrik, normaal eenvoudig lid van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks, maar vandaag vooral voorzitter van de verkiezingsprogrammacommissie.

Deze commissie is, zoals u weet, belast met het schrijven van het concept voor het nieuwe landelijke verkiezingsprogramma van GroenLinks.

In opdracht van de partij, van u dus.

Laat mij u kort even bijpraten over deze commissie.

We zijn met zijn vijven. Naast mijzelf zijn Jolande Sap, Shervin Nekuee, Tineke Strik en Martijn Dadema lid.. U herkent ze vanzelf.

Deze bende van 5 is al zo’n 5 maanden bezig om een nieuw programma te ontwerpen. Wij worden hierbij ondersteund door het wetenschappelijk bureau van GroenLinks, in het bijzonder Bart Snels en Noortje Thijssen en medewerkers van fracties en partijbureau. Begin september zullen wij samen met het partijbestuur een concept-programma presenteren. In december zal het congres van GroenLinks haar oordeel vellen.

De afgelopen maanden hebben wij het nodige geschreven en bediscussieerd. Zoals u heeft gezien op de speciale website hebben wij daarnaast veel mensen op ons verzoek gesproken: Peter Blom, Geert Mak, Lucas Reijnders, Britta Böhler, Nazmiye Oral, Herman Wijffels, een groep landbouwdeskundigen onder leiding van Arie van den Brand en vele anderen. Van deze gesprekken is een publiek verslag beschikbaar. En deze gesprekken gaan nog even door.

Alle leden, fracties, werkgroepen en netwerken zijn al maanden geleden opgeroepen hun input te geven. De resultaten daarvan staan ook op de website. Wij raken inmiddels bedolven onder meningen en opvattingen en dat is ook de bedoeling. Dank daarvoor

Vandaag krijgt u ruime gelegenheid om daar nog een schep bovenop te doen.

Over de agenda van vandaag

We hebben een keur aan thema’s op de agenda gezet. Deels omdat wij u willen horen over nieuwe ideeën, deels vanwege de actualiteit en de komende campagne, deels vanwege lopende debatten in onze partij.

Zo is er een debat over sociale politiek. Omdat links nieuw antwoorden zoekt op de verzorgingsstaat in de 21ste eeuw. Denk aan het Balie-manifest, het rapport van onze commissie de Beer, het manifest Vrijheid Eerlijk delen en alle reacties daarop.
Een debat over milieu, omdat groene politiek bij uitstek hoeksteen is van onze partij en omdat er nieuwe kansen zijn voor een donkergroene energiepolitiek.
Over de woningmarkt, omdat wij wel raad weten met de hypotheekrenteaftrek
Over integratie, omdat er een wereld te winnen valt als Rita Verdonk is afgetreden
Over de rechtstaat, omdat die tegenwoordig alleen nog bij GroenLinks in veilige handen lijkt.
Over Europa, omdat de uitslag van het referendum over de grondwet stof tot nadenken geeft,
Over cultuur en cultuurpolitiek, omdat volwaardig burgerschap niet zonder kan.
Over buitenlandse politiek, omdat GroenLinks altijd de wereld als haar strijdtoneel kiest
Over onderwijs, omdat zonder onderwijs niemand vrij is
Over ondernemerschap, omdat daar de meeste nieuwe banen worden gecreëerd

Als dit nog niet genoeg is en u iets mist, surf dan naar onze website en laat ons uw mening weten.

Over de workshop over vrijheid en solidariteit die om 13.30 uur begint. Deze gaat na 15.00 uur door. In dit tweede deel komt de zaal maximaal aan bod.
Wat doet de commissie met alle bijdragen?

Beste vrienden,

Al u ideeën en meningen zijn zeer welkom.
Ik vraag u echter bij voorbaat vergiffenis.
Ik weet namelijk één ding nu al zeker: niet alles kan een plek krijgen in het programma.
Dat lijkt logisch, maar heeft ook een bijzondere reden:

Wij schrijven, zoals ik dat al eerder heb gezegd, een kort en zo toegankelijk mogelijk programma voor alle oude en nieuwe kiezers van GroenLinks.

GroenLinks voert permanent campagne. Elke dag proberen wij mensen te overtuigen van onze visie op de samenleving.
In al haar uitingen en geledingen voeren wij politieke strijd, en vragen aandacht voor zaken die ons ter harte gaan.
Oók het verkiezingsprogramma zelf zal in de eerste plaats moeten voldoen aan de eisen die een wervende campagne stelt.

We willen daarom vooral een herkenbaar, toegankelijk en wervend programma presenteren. En dat is iets anders dan een uitputtend of volledig programma. Bij voorbaat mijn excuus daarvoor. Vanzelfsprekend zal de commissie zich voor haar keuzes verantwoorden op het congres.

Ik vraag u dan ook - als u straks in september het concept leest -  om het programma in de eerste plaats daarop te beoordelen. Legt het programma mensen voldoende uit waarom GroenLinkse politiek nodig is. Kan het mensen die gecharmeerd zijn van ons zodanig overtuigen dat we niet alleen hun sympathie, maar ook hun stem nodig hebben.

Het maken van amendementen blijft uw goede democratische recht, maar denk er altijd twee keer over na.
 
Wij voeren namelijk met zijn allen campagne. Dat is niet alleen voorbehouden aan de lijsttrekker en de kandidaten voor de Tweede Kamer.

Wat valt er te zeggen over het concept-programma?

Velen zijn ongetwijfeld al vandaag razend nieuwsgierig naar de ideeën en teksten van de programmacommissie. Ikzelf ook.

Vandaag bent u aan het woord en de commissie wil deze dag optimaal benutten.
Ook vandaag schrijft u mee aan het programma en net als u ben ik erg benieuwd.

Wat er nu al ligt is natuurlijk nog voorlopig en ligt onder het beslag van een dag als vandaag en wat er verder op de commissie afkomt.
Ik wil wel een tipje van uw sluier van onwetendheid oplichten.

Wij schrijven in de eerste plaats – het klinkt misschien wat pompeus – een programma voor de wereld.
Daar openen wij mee: we strijden voor kansen van mensen in een open wereld, we vechten tegen armoede, uitsluiting, onveiligheid, machtsongelijkheid. GroenLinks vecht tegen het bedompte provincialisme dat Nederland in zijn greep heeft.

We kiezen voor een open samenleving.
De multiculturele samenleving is geen keuze, maar een feit. De integratie is allang begonnen.
En we hebben de dure plicht daar het beste van te maken.
Wij pakken geen mensen aan, wij pakken problemen aan.
Daarom zetten we onderwijs centraal.
Er is zoveel onbenut talent in Nederland.
Dat is een grove schande.

We staan voor groene politiek, in het belang van toekomstige generaties hier en elders in de wereld.
We zijn en blijven dé groene partij van Nederland bij uitstek.
Hier liggen ook de beste kansen voor onze economie, onze welvaart, onze werkgelegenheid.
Wij maken van Nederland een innovatieve, creatieve en duurzame economie. Wij concurreren niet langer met dozen en vrachtauto’s, maar met groene kennis en maatschappelijk verantwoord ondernemersschap.
Dát is de beste kans die wij burgers, werknemers en ondernemers kunnen geven op een fatsoenlijk bestaan in tijden van globalisering.

We vernieuwen de verzorgingsstaat, want velen komen niet tot hun recht.
We keren ons tegen afbraak onder het mom van eigen verantwoordelijkheid.
We strijden dus voor nieuwe solidariteit.
Tussen arm en rijk, ziek en gezond, jong en oud, man en vrouw, nieuwe en oude Nederlanders.
We pleiten voor vrijheid voor velen.
Om zélf te mogen bepalen hoe je leven eruit ziet.
Om zeggenschap te krijgen of te herwinnen over fundamentele keuzes in ieders bestaan.

Dan is geen andere optie: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten.
We kiezen, zoals we dat altijd hebben gedaan, voor de outsiders, voor mensen langs de kant.
Voor vrouwen, allochtonen en jongeren: zij krijgen meer kans op de arbeidsmarkt.
We schepen mensen niet af met een te lage uitkering, maar organiseren perspectief.
Wie ziek is, heeft recht op een goede WAO, geen doldwaze Kafkaëske keuring van Aart Jan de Geus.
De lusten en lasten van de vergrijzing worden eerlijk gedeeld en niet vooral bij jongeren neergelegd.
Emancipatie, ontplooiing en zelfbeschikking.
Daar was, is, en blijft het GroenLinks om te doen.
Wij zorgen niet in de eerste plaats vóór mensen, we zorgen dat mensen zelf hun lot in eigen hand kunnen nemen.

Tot zover, de eerste pagina van het verkiezingsprogramma. In september hoort u de rest.

Vrienden, ik heb meer dan genoeg gezegd.

Gaat heen en verschil naar hartelust van mening.

Verhef u stem, maar let op wat u zegt, want alles kan tegen u gebruikt worden. Er wordt vandaag niet alleen naar u geluisterd, u wordt zelfs maximaal afgeluisterd.

En doe zoals GroenLinksers het betaamt: wees zacht voor mensen, maar wees hard op de inhoud.

Ik wens u een uiterst vruchtbare dag toe.

Kees Vendrik.