Tijd voor een tijdelijke testsamenleving

We zitten midden in de tweede coronagolf. En hoewel er voorzichtig positieve berichten verschijnen over vaccins, weten we ook dat we niet allemaal over een paar weken zijn ingeënt. Het virus is dus nog wel even onder ons. We willen alleen niet meer van lockdown naar lockdown hobbelen. Het is tijd voor een nieuw perspectief: hoe kunnen we leven met het virus en toch onze vrijheden terugkrijgen? Dit zijn de plannen van GroenLinks hoe we de schade aan ons welzijn en onze economie kunnen inperken.

Jesse Klaver: ‘De regering is alleen maar bezig met kijken wat we vandaag moeten doen, maar kijkt niet vooruit. We moeten niet langer de focus leggen op wat niet kan, maar op wat wel kan’.

GroenLinks wil veel meer gebruik maken van verschillende testen. Om snel resultaat te boeken, de bekende r naar beneden te krijgen en een (al dan niet gedeeltelijke) lockdown met weken te verkorten moeten we snel een populatietest doen. Daarnaast kunnen we door middel van heel veel sneltesten zorgen dat we weer naar de horeca, naar sportwedstrijden of naar het museum kunnen. Maar hoe werkt dat precies?

We hebben twee soorten testen, de PCR test en de sneltest, ook wel 'antigeentest' genoemd. Die eerste test die kennen we allemaal: het is de test die je krijgt als je je momenteel laat testen. De test met het onaangename wattenstaafje in je keel. Die test is heel erg precies. Ruim 98% van de coronagevallen wordt gedetecteerd. Maar de test heeft ook een aantal nadelen: de uitslag duurt lang, er is medisch personeel voor nodig en de test is duur. En misschien nog wel het belangrijkste: de test zegt wel dat je corona hebt, maar niet of je op dat moment ook besmettelijk bent. En juist dat hebben we nodig om besmettingen te voorkomen.

Juist die sneltesten hebben we dus hard nodig. Wat doen we dan met die testen?

Fase 1: grootschalige populatietesten

In Slowakije, maar ook bijvoorbeeld in de Britse stad Liverpool is het overgrote deel van de mensen getest. Ook Oostenrijk gaat grootschalig testen. Het doel is om zoveel mogelijk besmettelijke mensen uit de populatie te pikken en in isolatie te laten gaan. Na een week test je de populatie nog een keer. Uit de voorlopige resultaten komt naar voren dat dit effectief is. De exponentiële groei lijkt in Slowakije te zijn gestopt. Op deze manier vind je juist ook de mensen die geen klachten hebben, maar toch besmet zijn. Het is dus een effectieve ‘hamer’ op het moment dat een lockdown weer op de loer ligt.

GroenLinks wil niet dat de test verplicht wordt, maar wil wel dat mensen positief stimuleren om de participatiegraad zo hoog mogelijk te krijgen. In Slowakije heeft 90% van de mensen meegedaan aan de populatietest. Belangrijk is dat iedereen die positief getest wordt in isolatie gaat en dat de overheid er zorg voor draagt dat iedereen dat ook financieel kan dragen door middel van een isolatievergoeding.

Halvering van het aantal dagen in lockdown

Op verzoek van GroenLinks heeft wiskundige Bert Slagter een inschatting gemaakt van het effect op het reproductiegetal. Daaruit bleek dat bij een twee wekelijkse populatietest en actieve opvolging de duur van de lockdown gehalveerd kan worden.

Sneltesten

Een populatietest biedt geen garantie voor de toekomst: het virus kan altijd weer oplaaien. Om succesvol om te gaan met de aanwezigheid van het virus moeten we heel, heel erg vaak gaan testen. Door de huidige coronamaatregelen zijn allerlei vrijheden die we normaal hebben ingeperkt. De regering mag dat doen omdat de overheid de plicht heeft om de volksgezondheid te beschermen. Maar als iemand kan aantonen dat hij of zij niet besmettelijk is en dus geen gevaar voor anderen vormt, dan is het vreemd om al die vrijheden toch in te perken. GroenLinks wil dat we – onder bepaalde voorwaarden- weer bepaalde ruimtes mogen openen. Te beginnen met het heropenen van het fysiek onderwijs in het middelbaar beroepsonderwijs, hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs. In een later stadium zouden ook de beperkingen in de sport, cultuur en horeca gedeeltelijk kunnen worden opgeheven. Dat is goed voor ons welzijn en goed voor de economie. Dat een negatieve test noodzakelijk is om weer dingen te kunnen ondernemen vinden we niet per se prettig, maar wel noodzakelijk om sectoren die zo ongelofelijk hard geraakt worden weer perspectief te geven.

Hoe werkt dat dan?

Een negatieve testuitslag werkt als het ware als ticket om te mogen deelnemen. Heb je college dan werkt een negatieve testuitslag maximaal drie dagen. Wil je naar het museum of lekker sporten dan heb je per keer een negatieve testuitslag nodig. Een negatieve testuitslag is of drie dagen geldig in het onderwijs of geldig per entree bij theaterbezoek, horeca of sport.

Wat kost dat allemaal?

Een populatietest is duur, maar wel een slimme investering. Een milde lockdown kost de samenleving elke dag 1 miljard. Een populatietest kost Nederland naar schatting 320 miljoen. Als we dat twee keer willen doen en ook geld uittrekken voor een quarantainevergoeding en een onkostenvergoeding kom je uit op minder dan één miljard. De kosten staan daarmee gelijk aan de economische schade van één dag lockdown.