Bram van Ojik (GroenLinks): “Anton de Kom is met zijn strijd tegen onrecht en kolonialisme van grote betekenis voor de Nederlandse en Surinaamse samenleving. Er is hem in Suriname door het toenmalige Nederlandse koloniale bestuur onrecht aangedaan door hem zonder vorm van proces vast te zetten en hem onterecht te deporteren. Het is tijd dat hij eerherstel krijgt.”
Cees de Kom (92), de zoon van Anton de Kom, reageert vanuit Suriname op het nieuws: “Eerherstel is al heel lang mijn wens, hopelijk komt er nu eindelijk gerechtigheid voor mijn vader.”
Het leven van Anton de Kom
Anton de Kom is de auteur van het boek ‘Wij slaven van Suriname’ en streed tegen de misstanden van het koloniaal bewind. Op 1 februari 1933 werd hij in Suriname opgepakt en zonder vorm van proces vastgezet door de koloniale overheersers. In de jaren voorafgaand aan deze gebeurtenis gaf De Kom lezingen in Nederland over het leven in de koloniën en schreef artikelen voor linkse media. Hij besloot naar Suriname terug te keren, waar hij ontvangen werd door honderden enthousiaste Surinamers. Honderden mensen komen in die weken met hem praten en De Kom tekent deze verhalen op. Tot groot ongenoegen van de autoriteiten. Om zijn stijgende populariteit te smoren wordt hij opgepakt en vastgezet. Bij protesten die daarop volgen overlijden twee mensen en raken er 22 gewond.
Na zijn vrijlating in mei dat jaar keert hij terug naar Nederland waar hij zijn manuscript ‘Wij slaven van Suriname’ voltooid. Tijdens de Tweede Wereldoorlog sluit hij zich aan bij het verzet. In 1944 wordt hij door de Duitsers opgepakt en gedeporteerd naar Duitsland. Hij overlijdt in het krijgsgevangenkamp Sandbostel in april 1945.
Dit jaar is Anton de Kom opgenomen in de Canon van de Nederlandse geschiedenis als eerste Surinamer ooit. Zijn boek ‘Wij slaven van Suriname’ stond deze zomer voor het eerst in 86 jaar in de bestsellerlijst.