De onderhandelingen tussen het Europees Parlement en de Raad van Transportministers over de omstreden havenrichtlijn, in de nacht van maandag op dinsdag, leverde een slap compromis op. De delegatie van het Europees Parlement is sterk verdeeld over de uitslag.

Volgens GroenLinks-europarlementariër Theo Bouwman hebben de felle protesten van de havenwerkers maandag 29 september, waar hijzelf ook aanwezig was (foto), hun uitwerking niet gemist. “Ik ben ervan overtuigd dat, dankzij de massale acties, twijfelaars in het parlement onder de indruk zijn geraakt door de negatieve gevolgen van de richtlijn", aldus Bouwman.

Loodsdiensten
“Tegen de wens van het Europees Parlement zijn de loodsdiensten toch opgenomen in het voorstel, terwijl we die er net uit hadden gehaald. Ook is de vergunningsplicht voor dienstverleners in de haven eruit en is het voorstel over zelfafhandeling opnieuw onacceptabel”, stelt Bouwman. “Dit zijn allemaal punten waarop het Europees Parlement eerder heeft gesteld geen concessies te willen doen.”

Weinig steun
Een nipte minderheid van de delegatie van parlementariërs stemde tijdens de onderhandelingen tegen de compromisvoorstellen. Bouwman: “Het compromis kreeg minimale steun. De plenaire stemming van het hele Parlement over dit voorstel in december zal ook spannend worden. Zelfs onder de conservatieven en liberalen begint kritiek op de richtlijn te komen.”

Uitgekleed
De richtlijn is zodanig uitgekleed dat deze voor veel havens nog amper consequenties heeft. Het Europees Parlement wilde een richtlijn die een eerlijk speelveld voor concurrentie tussen Europese havens creëert, Bouwman is van mening dat dat helaas mislukt is. “Eurocommissaris De Palacio is teleurgesteld over het eindresultaat en de Nederlandse minister van Verkeer, Carla Peijs, zegt dat de richtlijn van tafel moet. Daar ben ik het volledig mee eens, ik hoop dat ze zich daaraan houdt", aldus Bouwman.

Op 3 december staat het onderwerp weer op de plenaire agenda. Dan spreekt het Europees Parlement zich via een ´voor’ of ‘tegen’ uit over de richtlijn. Het indienen van amendementen is niet meer mogelijk.
Toelichting op de onderhandelingen tussen het Europees Parlement en de Raad van Ministers op hoofdpunten:
- Zelfafhandeling: het Europees Parlement stond onder zeer stríkte voorwaarden zelfafhandeling toe en alleen voor zover uitgevoerd door het zeevarend personeel. Daarbij hechtte het Europees Parlement belang aan het toestaan van zelfafhandeling onder voorwaarde dat er een vergunningsplicht bestond voor de dienstverleners. De Raad van Ministers kwam het Europees Parlement tegemoet door zelfafhandeling door personeel aan de wal niet toe te staan. De verplichte vergunning voor dienstverleners met daarin criteria zoals beroepskwalificaties, sociale en milieu-eisen heeft de Raad echter niet geaccepteerd.

- Beroepskwalificaties: de eis van het Europees Parlement aan de Raad van Ministers dat lidstaten die geen nationale regelgeving kennen aangaande beroepskwalificaties en training deze alsnog zouden moet introduceren, werd door de Raad van Ministers niet geaccepteerd.

- Loodsdiensten: het Europees Parlement wilde die buiten de richtlijn houden. In het onderhandelingsresultaat eist de Raad van Ministers dat de loodsen wel onder de richtlijn vallen. Wel erkent de Raad van Ministers dat in kwetsbare gebieden voor loodsdiensten specifieke regels moeten gelden en geeft zij lidstaten de mogelijkheid nadere eisen te stellen aan de loodsdiensten. Grote vraag is of dergelijke criteria stand zullen houden als ze getoetst worden door het Europese Hof van Justitie.